طرز نگهداری بوته ذوب

از آنجایی که بوته‌های ذوب در انواع و اقسام گوناگونی وجود دارند و وضعیت بوته نیز با توجه به شرایط استفاده می‌تواند بسیار گسترده و متفاوت باشد، نمی‌توان نسخه‌ای واحد برای نگهداری همه بوته‌ها پیچید؛ ولی با این حال نکات کلی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای نگهداری بوته بهره برد. خوشبختانه برای افزایش طول عمر بوته ذوب احتیاجی نیست تا کیفیت و بازدهی ذوب را قربانی کرد، بلکه می‌توان با رعایت بعضی از اصول و نکات، بوته را در وضعیت خوبی نگه داشت و عمر آن را افزایش داد. در ادامه به بررسی روش‌های نگهداری بوته می‌پردازیم.

پیش‌گرم کردن

پیش‌گرم کردن بوته ذوب یکی از واجب‌ترین مراحل فرایند ذوب است. همه بوته‌های ذوب باید قبل از شارژ فلز برای مدتی پیش‌گرم شوند، تا در حین فرایند ذوب آسیب نبینند. در صورتی که این مرحله انجام نگیرد، طول عمر بوته به شکل قابل توجهی پایین خواهد آمد.

شارژ بوته با فلز

به محض اینکه بوته پیش گرم شد باید سریعاً بوته را با فلز مورد نظر شارژ و فرایند ذوب را آغاز کرد. دقت داشته باشید که تمامی قطعات و شمش‌های فلزی باید به صورت عمودی درون بوته قرار داده شوند و هرگز به صورت افقی یا مورب قرار داده نشوند. همچنین نباید شمش‌ها را به صورت متراکم درون بوته قرار داد؛ چراکه این کار فضای کافی برای انبساط فلزات را می‌گیرد.

تمیز کردن بوته ذوب

پس از اینکه فلز ذوب و ریخته‌گری انجام شد، باید به اندازه کافی صبر کرد تا بوته سرد شود و بعد آن را به طور کامل تمیز کرد. دقت کنید که هیچ‌گاه نباید اجازه دهید مذاب در بوته سرد شود.

انبر و دسته بوته

همیشه از سالم بودن انبر و دسته بوته و توانایی آن‌ها برای حمل و جابه‌جایی بوته‌ای که حاوی مذاب است، اطمینان حاصل کنید تا هم باعث اتفاق ناگواری برای شما نشود و هم بوته آسیب نبیند.

شوک حرارتی

شوک حرارتی زمانی اتفاق می‌افتد که بوته به صورت ناهمگن یا ناگهانی حرارت داده شود. این شوک منجر به ایجاد فشار و استرس بر ساختار  بوته  می‌گردد و درنتیجه بوته آسیب می‌بیند یا طول عمرش کم می‌شود.

عوامل شیمیایی

عوامل شیمیایی که در فرایند ذوب به مذاب اضافه می‌شوند، به راحتی سبب فرسایش شیمیایی بوته می‌گردند. بنابراین باید فلاکس و مواد شیمیایی را در اواخر ذوب به مذاب اضافه کرد تا کیفیت مذاب نهایی حفظ شود. همچنین باید از مصرف زیاد از حد فلاکس و مواد شیمیایی اجتناب کرد.

شعله و احتراق درون کوره

نباید بالای بوته را بیش از حد عایق کرد و همچنین باید اطمینان حاصل کرد که شعله کوره خوب می‌سوزد و شرایط احتراق مناسبی دارد. این موارد اگرچه چندان مهم به نظر نمی‌رسند، اما رعایت آن‌ها در افزایش طول عمر و نگهداری بوته ذوب ضروری است.

نگهداری بوته ذوب

در فروشگاه‌های ابزارآلات زرگری و انبارهای تولیدکنندگان بوته نیز، بوته‌ها باید روی قفسه یا پالت گذاشته شوند و با یک تخته یا چیزی شبیه به آن، از همدیگر جدا گردند.

زیربوته

در قرارگیری بوته‌ها در کوره، باید از زیر بوته‌ای هم‌جنس و با ویژگی‌های حرارتی مشابه با بوته استفاده کرد. ابعاد زیربوته باید به‌گونه‌ای باشد که تمامی کف بوته را پوشش دهد و بوته دقیقاً در مرکز زیر بوته باشد. بوته و زیربوته نیز باید در مرکز کوره قرار گیرند.

سایر نکات مهم در نگهداری بوته ذوب

• بوته کمتر یا بیشتر از ظرفیت خود شارژ نشود.
• سرباره مذاب به روش‌های صحیح و مناسب از بوته خارج شود.
• شعله مشعل مستقیماً با بوته تماس نداشته باشد.
• بوته بدون شارژ گداخته نشود.
• زمان ذوب بیش از حد طول نکشد.
• از شعله اکسید استفاده نشود.