طلا به خاطر زیبایی و رنگ درخشنده اش و همچنین به خاطر خواص شیمیایی و فیزیکی خود، از دیرباز مورد توجه انسان بوده است. درواقع انسان به این خاطر طلا را با ارزش می داند چون طلا، کمیاب، درخشنده و زیبا، رسانای قوی، چکش خوار و نرم، مقاوم در برابر اکسیداسیون می باشد و به راحتی ذوب می گردد.به دلیل این که طلا کمیاب است و از معادن خیلی سخت استخراج می شود، همیشه بازیافت طلا از ضایعاتی که ممکن است حاوی طلا باشند مورد توجه بوده است، به طوری که بین سال های 2005 تا 2010، 35 درصد طلای تولید شده در جهان از طریق بازیافت ضایعات به دست آماده است. اما این طلا را از چه منابع و ضایعاتی می توان استخراج و بازیافت کرد؟

ضایعات و منابع جهت بازیافت طلا

طلا به دلیل خصوصیات خود در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. برای مثال همه می دانیم که طلا چه کاربرد وسیعی در صنعت جواهرسازی دارد. همچنین طلا در ساخت قطعات و بردهای الکترونیکی، ساخت سکه و مسکوکات، ساخت انواع وسایل تزئینی، دندانسازی و بسیاری از موارد دیگر کاربرد دارد. لجن های آندی نیز که از فرآیند الکترووینینگ مس و روی تولید می شوند یکی دیگر از منابع بازیافت طلا به شمار می روند. البته بازیافت لجن های آندی به صورت صنعتی انجام می شود و باید به حجم کافی از آنها دسترسی داشت.

جواهرات، سکه ها و وسایل تزئینی

بازیافت طلا - ضایعات و منابعی که می توان از آنها طلا بازیافت کرد

جواهرات، سکه ها و وسایل تزئینی که از طلا ساخته شده اند یا با طلا آبکاری گردیده اند، وقتی کهنه و بلااستفاده شدند، باید بازیافت گردند. برای بازیافت طلا از این موارد معمولا از روش اسیدکاری یا تیزاب کاری استفاده می شود؛ به این صورت که ضایعات در تیزاب حل می شوند و طلا به صورت پودر طلا رسوب داده می شود و بعد ذوب می گردد و به طلای 24 تا 22 عیار تبدیل می شود. البته اگر عیار ضایعات بالا باشد، می توان آنها را به طور مستقیم ذوب کرد و از طلای ذوب شده بدون هیچ گونه اسیدکاری و تیزاب کاری استفاده نمود. در مورد بازیافت جواهرات طلا قبلا مقاله ای منتشر کرده ایم که می توانید آن را مطالعه فرمایید.

ضایعات جواهرسازی و طلاسازی

ضایعات جواهرسازی و طلاسازی مثل خاک کارگاه های طلاسازی، گردهای پولیش و پرداخت جواهرات، پساب های آبکاری، قطعاتی از جواهرات که به دلیل ضربه، خراش، یا سایر عیوب نیاز به بازسازی دارند، و یا قطعاتی که به دلیل عدم مطابقت با استانداردهای کیفیتی مورد رضایت نیستند و موادی که در فرآیندهای تولید جواهرات استفاده شده‌اند از دیگر ضایعاتی هستند که از آنها می توان طلا بازیافت و استخراج کرد.

بازیافت طلا از قطعات و بردهای الکترونیکی

یکی دیگر از منابع مهم جهت بازیافت طلا، قطعات و بردهای الکترونیکی هستند. در قطعاتی مثل چیپ ها، سی پی یوها، پین ها و … طلا به کار رفته است. همچنین بعضی از بردهای الکترونیکی به خصوص بردهای گوشی های تلفن همراه با طلا آبکاری و روکش می شوند که به راحتی قابل مشاهده هستند. از همه این موارد می توان طلای قابل توجهی بازیافت نمود. بازیافت طلا از قطعات و بردهای الکترونیکی به روش های مختلفی انجام می شود که معمولا روش قالکاری و روش شیمیایی از رایج ترین و پراستفاده ترین آنها هستند. برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید مقاله بازیافت ضایعات الکترونیکی و کامپیوترهای مستعمل به روش های مختلف را مطالعه فرمایید.

ضایعات دندانسازی

بازیافت طلا از ضایعات دندانسازی

بعضی از دندان های مصنوعی از طلا ساخته می شوند. همچنین بعضی از مواد پرکننده دندان های خراب و آمالگام‌ها، یا برخی سرامیک‌هایی که در دندانسازی استفاده می‌شوند، حاوی طلا هستند. دندانسازها این ضایعات را جمع آوری می کنند و به افرادی که به بازیافت طلا مشغولند، می فروشند. این ضایعات معمولا حاوی مقدار بالایی طلا هستند و همیشه گزینه مناسبی برای به دست آوردن طلا بوده اند. بازیافت طلا از ضایعات دندانسازی به روش اسیدکاری و تیزاب کاری انجام می شود. لازم به ذکر است که ضایعات دندانسازی به غیر از طلا می تواند حاوی نقره و حتی پلاتین باشد.

لجن های آندی

همان طور که اشاره شد، لجن های آندی، به عنوان محصول جانبی، از فرآیند الکترووینینگ مس و روی تولید می شوند. این لجن ها علاوه بر طلا حاوی فلزاتی مثل نقره و فلزات گروه پلاتین نیز می باشند و معمولا به روش شیمیایی یا قالکاری بازیافت می گردند. در کشور ما، شرکت مس کرمان و شرکت ها تولید شمش روی از تولید کنندگان لجن های آندی می باشند. ناگفته نماند که استخراج و بازیافت طلا از لجن های آندی هزینه‌بر و پیچیده تر از سایر ضایعات است و نیازمند تجهیزات و دانش فنی خاص خود می باشد.