مطالب آموزشی پیرامون شیمی، مواد شیمیایی و استخراج فلزات گرانبها
استخراج نقره از فیلم های رادیولوژی و محلول ثبوت
به دلیل این که بر سطح فیلم های رادیولوژی مقداری نیترات نقره پاشیده شده است، این فیلم ها حاوی نقره هستند. از این رو ضایعات فیلم های رادیولوژی همیشه به عنوان یکی از منابع اصلی بازیافت و استخراج نقره مورد توجه بازیافت کنندگان فلزات گرانبها بوده است. البته در سال های اخیر به دلیل توسعه عکسبرداری دیجیتالی، استفاده از فیلم های رادیولوژی و نیز استفاده از فیلم های نقره دار عکسبرداری و به دنبال آن محلول ثبوتب سیار کم شده است، اما هنوز هم برخی از مراکز پزشکی از این فناوری استفاده می کنند و در انبارهای بیمارستان ها و مراکز پزشکی و شاید عکاسی ها می توان مقداری از ضایعات این فیلم ها را پیدا کرد. در واقع بیشتر ضایعاتی که از این فیلم ها به دست می آید فیلم های قدیمی و باقی مانده در انبارها است.
میزان نقره قابل بازیافت از فیلم های رادیولوژی
میزان نقره ای که می توان از فیلم های رادیولوژی بازیافت کرد به عوامل مختلفی بستگی دارد، ولی به طور کلی می توان گفت که هر چه فیلم رادیولوژی قدیمی تر یا سیاه تر باشد، حاوی نقره بیشتری است.
همچنین باید ذکر کرد که فیلم های رادیولوژی به دو نوع اول و دوم تقسیم می شوند و فیلم ها نوع اول از فیلم های نوع دوم، نقره بیشتری دارند. برای مثال فیلم های ام آر آی از نوع اول هستند و فیلم ها سی تی اسکن از نوع دوم می باشند. البته قبلا در مورد میزان نقره موجود در فیلم های رادیولوژی صحبت کرده ایم. بنابراین پیشنهاد می شود که مقاله مقدار نقره فیلم رادیولوژی و لیتوگرافی را مطالعه فرمایید.
فرآیند استخراج نقره از فیلم های رادیولوژی
در فیلم های رادیولوژی، نقره روی سطح این فیلم ها وجود دارد که به روش های مختلفی مثل خرد کردن فیلم ها و حل کردن مستقیم انها در اسید نیتریک ( این روش بازدهی پایینی دارد) و قالکاری(پربازده ترین روش) فیلم ها می باشد. البته روش های شیمیایی دیگری هم برای بازیافت و استخراج نقره از این نوع ضایعات وجود دارد که در زیر یکی از آنها را برایتان توضیح می دهیم.
ضایعات فیلم های رادیولوژی، خرد می شوند و به تکه های 1.5 در 1.5 سانتی متر در می آیند.
خرده های فیلم ها در یک مخزن که حاوی محلول کلرید آهن ( فریک کلرید ) است، ریخته می شوند. لازم به ذکر است که محلول کلرید آهن از 20 کیلوگرم کلرید آهن و 700 لیتر آب تشکیل می شود.
پس از 15 دقیقه نقره موجود در سطح فیلم ها به کلرید نقره تبدیل می گردد و از فیلم ها جدا می شود.
محلول کلرید آهن از مخزن تخلیه می شود و خرده های فیلم ها با آب به خوبی شسته می شوند تا ذرات کلرید نقره جدا شوند.
ذرات کلرید نقره نیز پس از جداسازی با آب شسته و تمیز می شوند و به روش های متدوال به فلز نقره تبدیل می گردند.
در پایان پودر نقره ذوب شده و به صورت ساچمه یا شمش به بازار عرضه می گردد.
بد نیست بدانید که روش صنعتی دیگری نیز برای بازیافت فیلم های رادیولوژی وجود دارد که در این روش ابتدا ضایعات فیلم های رادیولوژی خرد شده و سپس خرده های فیلم ها در محلول سیانیدی قرار داده می شوند تا نقره به صورت انتخابی در محلول سیانیدی حل شود. این روش اگرچه فرآیندی خطرناک است، اما بازدهی بالایی دارد.
استخراج نقره از فیلم های عکاسی و محلول ثبوت
ضایعات فیلم های عکاسی و محلول ثبوت به طور قابل توجهی کاهش یافته اند چرا که با توجه عکاسی دیجیتال دیگر کسی از این روش استفاده نمی کند و ضایعات موجود نیز اکثرا قدیمی و برای گذشته هستند. البته محلول ثبوت در رادیولوژی هم به کار می رود که این باعث می شود مقداری از ضایعات آن همچنان در دسترس باشد. به طور کلی محلولهای ثبوت در صنعت عکسبرداری از مواد مهم و با ارزش به شمار می آیند که بر اساس مواد به کار رفته و درصد آن ها به محلول های ثبوت رنگی، سياه – سفيد، تک مرحله ای و غیره تقسيم مي گردند. این محلول، برای فرآيند ظهور فيلم در صنايع راديولوژي و عكاسي، پزشکی و دندانپزشكي، گرافيك و مصارف صنعتي كاربرد دارد و با توجه به نوع کاربرد، غلظت آن متفاوت مي باشد.
نحوه بازیافت فیلم های عکاسی، مشابه پروسه بازیافت فیلم های رادیولوژی می باشد، اما محلول ثبوت پروسه مربوط به خود را دارد و معمولا از روش الکترولیز استفاده می شود. در این روش محلول ثبوت را به عنوان الکترولیت قرار می دهند و با کمک جریان برق، نقره را روی کاتد رسوب می دهند.
پیشنهاد کتاب های آموزشی
در کتاب آموزشی “بازیابی شیمیایی طلا و نقره از جواهرات و قطعات الکترونیکی” آموزش استخراج و بازیابی نقره به صورت مرحله به مرحله شرح داده شده و در کتاب “دانشنامه استخراج فلزات گرانبها” نیز بازیافت و استخراج نقره از فیلم های رادیولوژی و محلول ثبوت آموزش داده شده است. جهت دریافت اطلاعات بیشتر در مورد این دو کتاب اینجا کلیک فرمایید.
با سلام استاد اگر ممکنه جوابم رو بدین مقداری فیلم و عکس رادیولوژی هست که میخوام بخرم و شک دارم نقره انها به راحتی بازیافت میشه اگر همانطور که در متن بالا فرمودین باشه بخرم ممنون میشم جوابم رو بدین
سلام اگرقرارباشه بی آنکه شیمی دان یا کسی که درمورد جداسازی طلا یانقره قبلا امو ش دیده باشه دست به چنین کاری بزنند که سنگ روی سنگ بند نمیشه لطفا درمورد خطرات کار با اسیدها یا جداکننده ها هم توضیح کافی بفرمایید که خدانکرده بجای جداکردن نقره ازفیلم پوست بدن خودشون را ازاستخوان جدا نکنند
با سلام وقت بخیر.
بنده در خصوص فروش ضایعات فیلم رادیولوژی مزاحم شدم.
با سلام استاد اگر ممکنه جوابم رو بدین مقداری فیلم و عکس رادیولوژی هست که میخوام بخرم و شک دارم نقره انها به راحتی بازیافت میشه اگر همانطور که در متن بالا فرمودین باشه بخرم ممنون میشم جوابم رو بدین
سلام
در پروسه بازیافت، کار راحتی وجود نداره
سلام اگرقرارباشه بی آنکه شیمی دان یا کسی که درمورد جداسازی طلا یانقره قبلا امو ش دیده باشه دست به چنین کاری بزنند که سنگ روی سنگ بند نمیشه لطفا درمورد خطرات کار با اسیدها یا جداکننده ها هم توضیح کافی بفرمایید که خدانکرده بجای جداکردن نقره ازفیلم پوست بدن خودشون را ازاستخوان جدا نکنند
سلام در بسیاری از مطالب سایت، به خصوص در مقالاتی که در دو دسته نکات ایمنی و مواد شیمیایی درج شده اند، به خطرات و مسائل ایمنی اشاره شده است.
سلام استاد من کمی عکس رادیولژی دارم میخواستم باروش اسید کاری در بیارم میشه بهم امزش بدید چگونه در بیارم
من عکس ها را در محلول کلرید اهن ۳ قرار دادم ولی الان ۳ روزه اتفاقی نیفتاده ک از طح فیلمها جدا بشه حتی باشستن؟ چرا؟
مدت بیشتری به محلول فرصت بدید. شاید غلظت کلرید آهن تون پایینه.
بهترین جدا کننده که ما قدیم استفاده میکردیم تا فیلمهای رادیولوژی را تمیز کنیم
محلول اب ژاول یا همون وایتکس بود .
ولی به نظرم دانش جداسازیش متفاوته
آیا در نوارهای ویدئویی قدیمی و نوارهای قدیمی هم نقره وجود دارد . متشکرم