همه چیز درباره نقره

در این مطلب قصد داریم که به همه چیز درباره نقره بپردازیم! در واقع می خواهیم به همه چیزهایی که به بازیافت نقره مربوط می شود را توضیح دهیم.

خصوصیات نقره

نقره که ارزان ترین فلز گرانبها محسوب شده و با نماد شیمیایی Ag شناخته می شود؛ فلزی سفید، درخشان و براق است که به سبب ویژگی های خاص خود، کاربردهای زیادی در صنایع مختلف مثل جواهر سازی، ساعت سازی و صنایع الکترونیکی دارد. این فلز به سبب رسانایی بالای و مقاومتی که در برابر اکسیداسیون از خود نشان می دهید در ساخت بسیاری از قطعات الکترونیکی به کار می رود.

نقره استرلینگ

جواهرات نقره از آلیاژی به نام نقره استرلینگ یا نقره 925 ساخته می شوند. آلیاژ استرلینگ قدمت زیادی دارد و ساخت آن به قرن نوزدهم بر می گردد. این آلیاژ که از 925 واحد (از هزار واحد) نقره خالص و 75 واحد مس خالص ساخته می شود کاربردهای زیادی در ساخت جواهرات، لوازم تزئینی و ظروف نقره دارد.

توجه داشته باشید که اگر جواهری حاوی حداقل 925 واحد نقره خالص (به عبارت دیگر 92.5 درصد) نباشد، آن جواهر دیگر نقره استرلینگ محسوب نمی شود. حتی اگر روی آن عدد 925 یا عبارت استرلینگ حک شده باشد. متاسفانه در ایران، بسیاری از نقره سازها، جواهرات خود را با عیار 850 می سازند، اما به عنوان نقره استرلینگ و با نشانه 925، آنها را به بازار عرضه می کنند.

کاربردهای نقره

همان طور که در بالا اشاره شد، نقره به صورت آلیاژ استرلینگ در ساخت جواهرات و زیورآلات کاربرد گسترده ای دارد. اما این فلز گرانبها کاربردهای دیگری نیز دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم.

تولید مواد شیمیایی

از نقره، مواد شیمیایی مختلفی تولید می شود که این مواد هرکدام کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارند. از مواد شیمیایی رایجی که با این فلز تولید می شوند می توان به نیترات نقره،کربنات نقره، کلرید نقره، استات نقره، کرومات نقره و … اشاره کرد.

وسایل آزمایشگاهی، پزشکی و جراحی

با توجه به این که نقره مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی و اسید ها از خود نشان می دهد، بعضی از وسایل آزمایشگاهی، پزشکی و یا جراحی با نقره ساخته می شوند.

ساخت قطعات الکترونیک

نقره به طور گسترده ای در ساخت قطعات الکترونیک به کار می رود. برای مثال چیپست ها یا همان آی سی ها، سی پی یوها، کنتاکتورها، کلید های حرارتی، خازن های نصب سطحی، خازن های تانتالیوم، صفحه کلید کامپیوتر، لحیم های بدون سرب و بسیاری از قطعات دیگر حاوی مقداری نقره هستند.

آمالگام دندان پزشکی

بعضی از آمالگام های دندان پزشکی (مواد پرکننده دندان پزشکی) از آلیاژی هستند که این آلیاژ حاوی چهل درصد نقره و مابقی قلع، مس، روی و جیوه می باشد.

نکته: با توجه به این که آمالگام نقره، حاوی جیوه است، فرآیند بازیافت آن بسیار خطرناک است و به همین خاطر بازیافت آمالگام ها توصیه نمی شود.

فیلم های رادیولوژی

اگرچه امروزه نسبت به قدیم از فیلم های رادیولوژی بسیار کمتر استفاده می شود. اما باز هم در بعضی از مراکز رادیولوژی، این فیلم ها کاربرد دارد. فیلم های رادیولوژی روی سطح خود مقداری نیترات نقره دارند و همیشه یکی از منابع رایج برای بازیافت نقره محسوب می شوند.

نمک های نقره

رایج ترین نمک های نقره، نیترات نقره، کلرید نقره و سولفات نقره می باشند که در ادامه در مورد هرکدام به صورت جداگانه توضیح می دهیم.

نیترات نقره

نیترات نقره، نمکی سفید رنگ است که حلالیت بالایی در آب دارد. این نمک، ماده ای سمی و مضر برای سلامتی انسان تلقی می شود. محلول حاوی نیترات نقره در صورتی که با پوست تماس پیدا کند، لکه هایی سیاه رنگ روی پوست و ناخن به جای می گذارد که تا هفته ها روی پوست و ناخن باقی می مانند. لازم به ذکر است که نیترات نقره را می توان به سادگی با حل کردن مقداری فلز نقره در اسید نیتریک تولید نمود.

کلرید نقره

این نمک سفید رنگ نیز یکی از رایج ترین نمک های نقره می باشد که همه کسانی که در بازیافت نقره مشغول به کار هستند با آن برخورد داشته اند. برای تولید کلرید نقره کافی است که پس از حل کردن نقره در اسید نیتریک و تولید محلول نیترات نقره، مقداری نمک یا جوهرنمک به محلول اضافه کرد تا رسوب سفید رنگ کلرید نقره در محلول تشکیل شود. مهم ترین ویژگی کلرید نقره این است که حلالیت بسیار کمی در آب و حتی اسیدها دارد.

سولفات نقره

این نمک نیز مانند دو نمک قبلی سفید رنگ است. فرایند تولید سولفات نقره مشابه کلرید نقره است یا این تفاوت که به جای نمک یا جوهرنمک باید مقداری اسید سولفوریک به محلول نیترات نقره اضافه کرد. البته این نمک در پروسه بسیار خطرناک با حل شدن نقره فلزی در اسید سولفوریک غلیظ و داغ هم تولید می شود. لازم به ذکر است که حلالیت سولفات نقره در آب و در دمای اتاق، 8 گرم بر لیتر است.

بازیافت نقره

نقره را از همه وسایل و موادی که حاوی نقره هستند و در بالا به برخی از آنها اشاره شد، می توان بازیافت کرد مگر این که بازیافت نقره از آن وسایل یا مواد به دلایلی به صرفه نباشد. از آنجایی که این فلز در اسید نیتریک حل می شود، معمولا کلیت پروسه بازیافت نقره از وسایل و مواد مختلف یکی است.

درواقع در همه این موارد سعی می شود که نقره در اسید نیتریک حل شود تا بعد با روش های مثل سمنتاسیون از محلول رسوب داده شود. لازم به ذکر است که قبلا مقاله ای پیرامون روش بازیافت نقره در سایت منتشر شده است که علاقمندان به این موضوع می توانند آن را مطالعه فرمایند.