وقتی بازيابي طلا از سنگ کمتر از هشتاد درصد (و در بعضي موارد کمتر از نود درصد) باشد به اين سنگ طلا، سنگ مقاوم گفته مي شود. اين سنگها را نباید به طور مستقيم تحت فرايند سيانوراسيون قرار داد، بلکه ابتدا بايد توسط فرايندهايي برای سيانوراسيون آماده شوند. مقاوم بودن سنگهای طلا را مي توان به وسيله طبيعت فيزيکی و شيميايی آنها مشخص کرد.
سنگ مقاوم طلا (مقاومت شیمیایی)
مقاوم بودن شيميايی کانسنگ نسبتا کمتر اتفاق مي افتد و محدود به سه حالت زير است:
1- تلوريدهاي طلا غيرقابل حل در محلول سيانورند.
2- اجزاي ترکيبي کانسنگ که ممکن است تجزيه شوند و با سيانور واکنش دهند و باعث افزايش مصرف سيانور شوند.
3- اجزاي ترکيبي کانسنگ که اکسيژن مصرف مي کنند.
در دو حالت آخر، طلا وارد محلول باردار نخواهد شد. در مورد حالت اول هم کاسپاريني خاطر نشان کرده است که حلاليت تلوريدهای طلا در محلول سيانیدی مي تواند بسيار متفاوت باشد؛ چراکه بعضي از آنها غير قابل حل بودهاند.
سنگ مقاوم طلا (مقاومت فیزیکی)
امکان تشخيص مقاومت فيزيکی کانسنگ را در پنج نوع نشان مي دهند:
1- شامل ذرات طلای بسيار ريز که در داخل ماده ميزبان حبس شده باشد.
2- شامل آلياژهای طلاست.
3- شامل طلای پوشيده شده با لايه های نازک است.
4- شامل مواد جاذب است (مواد کربن دار و يا رس ها) که مي توانند طلای حل شده در محلول باردار را بربايند.
5- شامل تجزيه های کانی ميزبان است (سولفورها مي توانند تجزيه شوند و مواد مصرف کننده سيانور مانند سولفايدها، تيوسولفات ها، آرسنيت ها و يونهای آهن که مصرف کننده اکسيژن هستند را ايجاد کنند، اسيد هيوميک مي تواند با کمپلکسهای طلا واکنش دهد).
روشهای فراوری
سنگ هاي مقاوم طلا به روشهايی که در زیر معرفی مي شوند، فراوری شده تا براي سيانوراسيون آماده شوند. لازم ذکر است که سنگهای سولفوری معمولا توسط روش فلوتاسيون پرعيارمي شوند و سپس کنسانتره به دست آمده فرآوری می گردد.
1- اکسيداسيون تحت فشار
در اين فرآيند سولفور حل مي شود و آرسنيک به صورت يک ترکيب نامحلول در مي آيد. فرآيند در دمایی بين 170 تا 190 درجه سانتي گراد و تحت فشاری بين 1500 تا 2200 کيلوپاسکال انجام مي گيرد. بازيابي در اين روش بالاست و تا نود و هشت درصد گزارش شده است، ولی به سرمايه گذاری زیادی لازم دارد و فرايند هم نسبتا پيچيده است.
2- اکسيداسيون بيولوژيکي
در روش اکسيداسيون بيولوژيکی، سنگهای سولفوری ميزبان طلا مانند پيريت و آرسنوپيريت به وسيله ي باکتریهای خاصي که قادرند با مکانيزم احيا سولفور را به اسيد سولفوريک و سولفات فلزی تبديل کنند، تجزيه و اکسيد مي شوند. سرمايه گذاري در اين روش نسبتا پایین است، ولی محيط بايد کاملا کنترل شده باشد. بازدهی استخراج طلا در اين روش می تواند تا نود و پنج درصد و بيشتر باشد.
3- خردايش زياد سنگهای مقاوم طلا
در بعضی از سنگها ممکن است طلا به صورت خيلي ريز، در حد ميکرون، در بين کانیهای ميزبان يا بين دانهای باشد. اين سنگ ها در سيانوراسيون مستقيم بازيابی خيلي کمی را نشان مي دهند، ولی اگر به ابعاد خيلي ريز تا حدود چند ميکرون خرد گردند، بازيابی طلا بالا می رود. براي اين کار ابتدا کانسنگ تحت فريند فلوتاسيون قرار مي گيرد، سپس کنسانتره به دست آمده مجددا تا حد زيادی خرد مي شود. از مزيتهای اين روش سرمايه گذاری پایین آن است، به طوری که گاهی به يک دهم سرمايه گذاری روش های ديگر است. بازيابي طلا در اين روش به 95 درصد نيز میرسد.
با سلام
آیا سنگ مقاوم فقط برای فرآیند سیانید مقاوم است و اگر همین سنگ با تیزاب لیچ شود مشکل انحلال ندارد ؟
ممنون
سلام
خیر، مشکل انحلال برای هر دو صدق می کند.
با سلام
استاد بعد از فلوتاسیون عمل تشویه مستقیم و غیر مستقیم خاک طلای سولفیدی و خردایش زیاد منظورم بعد این روش ها که خدمتتان عرض کردم خاک بدست اومده رو برای حل کردن طلا میشه زد تیزاب
سلام
اگر میزان طلا به میزان قابل قبول رسیده باشه و درواقع عیار کنسانتره مناسب باشه، بله.
سلام استاد بعد از عمل تشویه غیر مستقیم از بین بردن سولفوره خاک و خردایش زیاد خاک. میشه در تیزاب جواب گرفت