فدیوم چیست؟

فدیوم آلیاژی از نقره و پالادیوم است که در ساخت جواهرات به‌خصوص انگشتر به کار می‌رود. این آلیاژ که از پنج تا دوازده درصد و گاه تا سی درصد پالادیوم و مابقی نقره تشکیل می‌شود، به سبب خصوصیات خاصی که دارد، کم و بیش در جواهرسازی به کار می‌رود و طرفداران خود را دارد.

خصوصیات و ویژگی‌ها

استحکام و مقاومت بیشتر نسبت به نقره استرلینگ (و انواع دیگر) در برابر ضربه و خراشیدگی
تغییر رنگ ندادن و مقاومت بالا در برابر اکسیداسیون، زنگ زدن و مواد شیمیایی
زیبایی، درخشندگی و گران‌بهایی بیشتر نسبت به نقره

ساخت آلیاژ فدیوم

همان‌طور که گفته شد آلیاژ فدیوم از پنج تا دوازده درصد و یا حتی سی درصد پالادیوم و مابقی نقره ساخته می‌شود. اما بعضی از جواهرسازان فلزات دیگری مثل روی، آلومینیوم، نیکل، تیتانیوم و یا حتی طلا را به این دو فلز اضافه می‌کنند. درواقع در ساخت این آلیاژ، استاندارد و فرمول مشخصی وجود ندارد و هر جواهرساز از میزان مشخصی پالادیوم و فلزات دیگر استفاده می‌کند.

نکته مهمی که در ساخت آلیاژ فدیوم وجود دارد، این است که نقطه ذوب نقره 961 درجه سانتی گراد است، در حالی که نقطه ذوب پالادیوم 1555 درجه سانتی گراد است که این مقدار بسیار بالاست و تفاوت زیادی با نقطه ذوب نقره دارد. به همین خاطر ذوب و ترکیب این دو فلز جهت ساخت آلیاژ دردسرها و قلق‌های زیادی دارد که اگر جواهرساز با آن‌ها آشنا نباشد قادر به ساخت آلیاژ نخواهد بود.

معایب استفاده از فدیوم در جواهرسازی

همان‌طور که در بالا ذکر شد، ساخت آلیاژ فدیوم مشکلات زیادی دارد. برای مثال در خیلی از مواقع، هنگام ذوب و ترکیب کردن دو فلز نقره و پالادیوم، به علت عدم کنترل دقیق دما، آلیاژ پر از تخلخل و حباب می‌شود که بروز این مشکل بسیار هم رایج است.
از آنجایی که پالادیوم فلزی گران‌قیمت به شمار می‌آید که گاه قیمتش از طلا هم بالاتر می‌رود، هزینه ساخت و قیمت نهایی جواهر – نسبت به جواهرات نقره استرلینگ – بسیار بیشتر می‌شود.
برشکاری، جوشکاری و پرداخت جواهرات ساخته شده از فدیوم پردردسر و مشکل است.

نحوه تشخیص فدیوم از نقره

جواهری که از فدیوم ساخته شده باشد، معمولاً با علامت F علامت‌گذاری می‌شود. بنابراین یکی از راه‌های راحت و ساده تشخیص فدیوم از نقره این است که به سطح داخل جواهر نگاه کنیم و به دنبال علامت F بگردیم. همچنین اگر روی جواهر علامت‌هایی نظیر 925 یا Sterling مشاهده شد می‌توان نتیجه گرفت که آن جواهر از فدیوم ساخته نشده است. رنگ جواهر نیز یکی دیگر از راه‌های تشخیص فدیوم از نقره است؛ چراکه این آلیاژ از نقره سفیدتر و درخشنده‌تر است.

کتاب دانشنامۀ استخراج فلزات گرانبها

کتاب “دانشنامۀ استخراج فلزات گرانبها” کتابی است با 196 صفحه در قطع وزیری که موضوع آن استخراج و بازیافت فلزات گرانبهاست و سرفصل‌های اصلی آن به شرح زیر می‌باشد: