لوازم مورد نیاز برای بازیابی فلزات گرانبها

در این مقاله قصد داریم که لوازم مورد نیاز برای بازیابی فلزات گرانبها را معرفی کنیم.

بشر

در بازیابی فلزات گرانبها، از بشر برای نگهداری محلول های شیمیایی، استفاده برای حل کردن فلزات گرانبها در اسیدها، شست و شوی رسوبات و … استفاده می شود. اصولا بشرها، رایج ترین و پراستفاده ترین ظروف در فرآیند بازیابی فلزات گرانبها هستند.

لازم به ذکر است که بشرها در دو جنس شیشه ای و پلاستیکی در بازار موجود هستند که بر حسب نیاز می توان از هرکدام استفاده نمود. همچنین بشرهای شیشه ای خود به چند مدل شامل پیرکس، معمولی و بوروسیلیکات تقسیم می شوند که اگر می خواهید به بشر حرارت دهید حتما باید از نوع پیرکس یا بوروسیلیکات استفاده نمایید.

ارلن

از ارلن می توان برای نگهداری محلول های شیمیایی و فیلتر کردن محلول ها استفاده کرد. 

ارلن خلاء

از ارلن خلاء علاوه بر نگهداری محلول های شیمیایی برای فیلتر کردن محلول ها به روش خلاء (وکیوم فیلترینگ) استفاده می شود.

قیف

از قیف برای فیلتر کردن محلول های شیمیایی استفاده می شود. در بازیابی فلزات گرانبها از دو قیف ساده و بوخنر استفاده می شود. قیف ساده برای فیلتر کردن گرانشی و قیف بوخنر برای فیلتر تحت خلا کاربرد دارد. همچنین قیف ها در نوع شیشه ای و پلاستیکی در بازار موجود هستند.

پمپ خلاء

همان طور که اشاره شده برای فیلتر کردن خلاء به یک قیف بوخنر و یک ارلن خلاء نیاز دارید. اما غیر از قیف و ارلن، باید یک پمپ خلاء که به پمپ وکیوم نیز معروف است هم داشته باشید. از پمپ خلاء برای مکیدن محلول ها از داخل قیف بوخنر و انتقال محلول به ارلن استفاده می شود.

برای مثال فرض کنید که مقداری پودر نقره دارید که به روش سمنتاسیون استخراج کرده اید و می خواهید پودر نقره را محلول نیتراتی جداسازی نمایید. برای این کار باید کاغذ صافی را داخل قیف بوخنر بگذارید. سپس قیف را با کمک درپوش سوراخ دار در ارلن خلاء قرار دهید و بعد با استفاده از یک شیلنگ ارلن را به پمپ خلاء متصل کنید. حال با ریختن محلول و پودر نقره در قیف بوخنر و روشن کردن پمپ خلاء می توانید محلول را به روش خلاء فیلتر کنید.

شیشه شور

شیشه شور برای شستن ظروف شیمیایی کاربرد دارد. توجه کنید که در بازیابی فلزات گرانبها، تمیز بودن ظروف آزمایشگاهی امری بسیار مهم است چرا که آلوده و کثیف بودن ظروف روی خلوص فلزات گرانبها تاثیر مستقیم می گذارد.

شیشه ساعت

شیشه ساعت یک صفحه شیشه ای است که روی ظروف آزمایشگاهی قرار می گیرد.

همزن

در فرآیند بازیابی فلزات گرانبها گاهی اوقات باید محلول را هم بزنید. این کار به وسیله یک همزن صورت می گیرد. همزن ها به صورت فلزی، شیشه ای و پلاستیکی در بازار موجود هستند.

دماسنج

بعضی از مواقع لازم است که دمای محلول ها را اندازه بگیریم. مثلا در حین اسیدکاری و تیزاب کاری اندازه گرفتن دمای محلول و کنترل آن بسیار مهم است. برای این کار باید از یک دماسنج استفاده شود.

کاغذ صافی

از کاغذ صافی برای فیلتر کردن محلول ها و جداسازی رسوبات از محلول استفاده می شود. برای مثال برای جدا کردن پودر طلا یا نقره از محلول باید از کاغذ صافی استفاده کنید. کاغذ های صافی در تخلخل ها و انواع مختلفی در بازار موجود هستند که از آنها می توان به کاغذهای رولی، کاغذهای برگه ای، کاغذهای با بافت ریز، کاغذهای با بافت درشت و … اشاره کرد.

ظروف سرامیکی

در فرآیند بازیابی فلزات گرانبها، از ظروف سرامیکی برای خشک کردن پودر ها مثل پودر فلزات گرانبها نیز استفاده می گردد.

هات پلیت (اجاق برقی):

حل کردن مواد و خشک کردن پودر ها مثل پودرهای بازیابی شده فلزات گرانبها با هات پلیت انجام می شود. نکته ای که برای خرید هات پلیت باید به آن دقت کنید این است که هات پلیت باید حتما قابلیت تنظیم حرارت در درجه های مختلف را داشته باشد چرا که در فرآیند اسیدکاری و تیزابکاری لازم است که محلول ها را در درجه های مختلف حرارت دهیم.

درپوش ظروف آزمایشگاهی

برای جلوگیری از خروج مایعات و گازها از ظروف آزمایشگاهی و به طور کلی بستن درب ظروف از درپوش استفاده می شود. البته در فرآیند بازیابی بیشتر از درپوش های سوراخ دار استفاده می شود که برای اتصال لوله های آزمایشگاهی، شیلنگ ها و قیف ها کاربرد دارند. برای مثال وقتی قصد دارید محلولی را به روش خلاء فیلتر کنید باید قیف بوخنر را با درپوش سوارخ دار به ارلن خلاء متصل نمایید.

لوله آزمایشگاهی

از لوله های آزمایشگاهی برای نمونه برداری، نگهداری، مخلوط کردن یا آزمایش محلول ها استفاده می شود.

کاغذ پی اچ

در بازیابی فلزات گرانبها گاهی لازم است که PH محلول های شیمیایی را بسنجید. این کار را می توانید با کاغذ پی اچ PH انجام دهید.

شیلد و عینک ایمنی

وقتی که مشغول تیزاب کاری یا اسیدکاری هستید حتما باید از شیلد محافظ صورت و یک عینک ایمنی استفاده کنید. توجه کنید که نه تنها اسید ها بلکه مواد به ظاهر بی خطری مثل نیترات نقره می توانند آسیب های جدی را به چشم و پوست شما وارد کنند.

البسه ایمنی

برای کار با مواد و شیمیایی و به خصوص در حین اسیدکاری یا تیزابکاری باید از حدقل یک دستکش ضد اسید، پیشبند ضد اسید و یک روپوش استفاده کنید. همچنین برای ذوب فلزات گرانبها باید حداقل از یک دستکش نسوز، شیلد صورت و عینک ایمنی استفاده کنید.

لوازم ذوب

برای ذوب فلزات گرانبها، به کوره یا مشعل هوا گاز، بوته ، قالب و کپسول گاز نیاز دارید. همچنین برای سوزاندن موادی نظیر قطعات الکترونیکی به یک کوره و مشعل ونتوری یا دمنده دار نیاز خواهید داشت. با توجه به این که ذوب کردن فلزات گرانبها امری جداگانه و مفصل است در مقاله ای مجزا، لوازم و تجهیزات مورد نیاز برای ذوب کردن فلزات گرانبها را معرفی کرده ایم.

هود شیمیایی

همه فرآیند بازیابی فلزات گرانبها باید در هود شیمیایی انجام شود چرا که دودهای اسید نیتریک و تیزاب و همچنین بخارات محلول های حاوی فلزات گروه پلاتین مثل پلاتین و پالادیوم سمی و بسیار خطرناک هستند.

دستگاه تصفیه دود اسید (اسکرابر)

در صورتی که حجم زیادی دود اسید نیتریک یا تیزاب تولید می کنید باید یک دستگاه تصفیه دود اسید موسوم به اسکرابر داشته باشید.

کمد و قفسه

شاید با خواندن عنوان کمی تعجب کرده باشید اما کمد و قفسه یکی از تجهیزاتی است که باید در یک کارگاه بازیابی فلزات گرانبها وجود داشته باشد. به طور کلی مهم است که مواد شیمیایی به صورت اصولی، گاه جدا از هم و در جایی مناسب نگه داری شوند تا از اتفاقات پیشبینی نشده ای نظیر ریخته شدن مواد، شکسته شدن ظروف، واکنش دادن مواد شیمیایی مختلف با هم و … جلوگیری شود و به همین خاطر کمد و قفسه مکان مناسبی برای نگهداری و جداسازی مواد شیمیایی می باشد.

مخازن مواد شیمیایی

برای بعضی از مواد شیمیایی پر استفاده نظیر آب مقطر، اسید نیتریک و جوهرنمک به چند مخزن نیاز دارید. لازم است که مخازن در برابر ماده شیمیایی که در آن ریخته می شود کاملا مقاوم باشد و همچنین عاری از هرگونه زدگی، سوراخ و نشتی باشد.