زمانیکه درمورد بازیافت صحبت میشود، تنها موادی مثل پلاستیک، کاغذ، فلزات و شیشه به ذهن می آید و عموم مردم نیز تنها این مواد را قابلبازیافت میدانند. ولی شاید برایتان جالب باشد که چوب نیز بازیافت می شود که در ادامه بیشتر در مورد آن توضیح می دهیم.
چوبهای قابل بازیافت
چوبهای بازیافتی به سه دسته تقسیم میشوند؛ چوب سخت، چوب نرم، و تخته سه لایه. دسته سخت شامل چوب درختهای برگریز مثل درخت بلوط ، گردو، گیلاس، چوب ماهون و افرا هستند و چوبهای نرم شامل چوب درختان مخروطی مثل کاج، شوکران، صنوبر، سرو و چوب سرخ میشود. چوبهای قابلاستفاده در ساختمانها، پلها و اسکلهها نیز معمولا جزء تخته های سه لایه می باشند.
مراحل مختلف بازیافت
پس از جمعآوری چوبها، ابتدا ناخالصیهای آنها مثل رنگ، سرب، پنبهی نسوز و مواد شیمیایی دیگر از آنها جدا میشود. سپس ناخالصی های دیگر مثل خاک، خرده سنگ و فلز هم از چوبها جدا میشود؛ در مرحله بعد تکههای کوچکتر چوب در سرند گراند قرار می گیرد. در این دستگاه چوب ترکیبشده با پلاستیک، کاغذ و سایر مواد مثل مواد غذایی یا سایر مواد ارگانیک از آنها جدا میشود و بعد چوبها در تانک آب قرار میگیرند.
پس از ریختهشدن چوبها در آب، نوار نقالهای که در زیر سطح آب قرار دارد، چوبها را به سمت جلوی دستگاه دستهبندیکننده انتقال میدهد. در گام بعدی نوار نقالهای که در زیر نوار نقالهی اصلی قرار دارد، چوبهای که با آب متورم شدهاند، تکه سنگهای باقیمانده و ضایعات دیگر را جهت دفعشدن به سمت عقب دستگاه انتقال میدهد. در مرحله بعدی چوبها به دستگاهی انتقال داده میشوند که ذرات فلز باقیمانده در آنها را با آهنربا جدا میکند. درنهایت چوبها با دستگاههای خردکنندهی چوب به تکه های چوب تبدیل و در زمینههای مختلف استفاده میشوند.
روش ها و فناوریهای جدید در زمینه بازیافت چوب
در صنعت بازیافت چوب نیز مثل سایر صنایع استفاده از روش ها و فناوری های جدید استفاده می شود. به عنوان مثال بازیافت MDF (بیشترین میزان زبالههای چوبی هم مربوط به MDF است به طوری که سالانه ۵۰ میلیون تن MDF در جهان دور انداخته میشود) به دلیل دشواری جداسازی فیبر چوب و چسب مورداستفاده در ساخت آن، کار سختی است؛ اما بهتازگی پژوهشگران انگلیسی به روش جدیدی دست یافتهاند که با استفاده از آن میتوان فیبر چوب استفادهشده در MDF را جدا و آن را بدون افت کیفیت دوباره بازیافت کرد. در مثالی دیگر از استفاده از فناوری و روش ها نوین در این صنعت، شرکتی نروژی بهنام استارکرفت موفق شده است ضایعات چوبی را تنها در عرض چند دقیقه به نفت خام و سوخت دیزل تبدیل کند. در این روش که مایعسازی هیدروترمال نام دارد، ضایعات چوبی با حرارت و فشار به سوخت زیستی مایع تبدیل میشوند.
مزایا و معایب زیستمحیطی بازیافت چوب
از مزایای زیست محیطی بازیافت چوب می توان به جلوگیری از قطع درختان و حفظ انرژی (بازیافت هر تن چوب میتواند باعث حفظ انرژی به میزانی درحدود ۵ کیلووات میشود) می شود و از معایب محیط زیستی آن نیز می توان به مصرف آب زیاد در فرایند اشاره نمود.
مزایای اقتصادی
کاهش هزینه تولید چوب به دلیل کاهش مصرف انرژی، کاهش وزن چوب و درنتیجه کاهش هزینه استفاده از چوب (رطوبت چوبهای بازیافتی چهل تا پنجاه درصد کمتر از چوبهای نو هستند و به همین دلیل وزن کمتری هم دارند) و کاهش هزینه دفع زباله از مزایای اقتصادی این صنعت به شمار می روند.
محصولات نهایی بازیافت چوب
چوبهای بازیافتشده معمولا در صنایع کاغذسازی، ساخت نئوپان، MDF و کامپوزیت چوب، تهیهی مالچ و سوختهای زیستی، کفپوش و نیمکت استفاده میشود.