مطالب آموزشی پیرامون شیمی، مواد شیمیایی و استخراج فلزات گرانبها
کامپیوتر مستعمل حاوی چه فلزاتی است و کدامیک از این فلزات را می توان بازیافت کرد؟
یک کامپیوتر رومیزی (کامپیوتر رومیزی (Desktop computer)، یک نوع کامپیوتر است که برای استفاده روی میز در منزل یا محل کار ساخته شده است و با رایانه‌های قابل حمل مثل لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌ها فرق می‌کند. کامپیوترهای رومیزی از نظر قیمت معموله به صرفه‌ترین هستند و در محل کار، منزل و مدارس حضور دارند و برای انجام وظایف اداری، سازمان دهی تصاویر دیجیتال، تدوین ویدئویی و دسترسی به اینترنت استفاده می‌شوند) از مواد و فلزات زیادی ساخته می شود که بسیاری از این فلزات قابل بازیافت هستند. یک کامپیوتر ( شامل کیس، مانیتور و قطعات جانبی ) به طور متوسط حدود 27 کیلوگرم وزن دارد که 23 درصد از این وزن را پلاستیک ها تشکیل می دهند و بخشی از آن نیز به خاطر وجود فلزات ارزشمند است. در زیر به فلزاتی که در یک کامپیوتر مستعمل وجود دارند اشاره می‌کنیم و آنهایی را که قابل بازیافت هستند ( از نظر اقتصادی ) را نام می بریم.
فلزات گرانبهای موجود در یک کامپیوتر مستعمل
ابتدا به فلزات گرانبهای موجود در یک کامپیوتر مستعمل می پردازیم.
نقره: 0.018 درصد وزن کامپیوتر – قابل بازیافت به روشهای قالکاری و شیمیایی و …
پالادیوم: 0.003 درصد وزن – قابل بازیافت به روشهای قالکاری و شیمیایی و …
سایر فلزات موجود در یک کامپیوتر رومیزی مستعمل
آهن: 20 درصد وزن – قابل بازیافت به روش جداسازی دستی و مغناطیسی
قلع: 1 درصد وزنی – قابل بازیافت اما معولا صرفه اقتصادی ندارد
مس: حدود 7 درصد وزن کامپیوتر – قابل بازیافت به روش های شیمیایی، الکترولیز و روش دستی
نیکل: 0.85 درصد وزن – قابل بازیافت به روش شیمیایی و الکترولیز
برلیوم: 0.015 درصد وزن – غیر قابل بازیافت
کبالت: 0.015 درصد وزن کامپیوتر مستعمل – غیر قابل بازیافت
تانتالیوم: 0.015 درصد وزن کامپیوتر – قابل بازیافت توسط شرکت های تخصصی
تیتانیوم: 0.015 درصد وزن – غیر قابل بازیافت
سرب: 6.3 درصد وزن – بازیافت آن صرفه اقتصادی ندارد.
آلومینیوم: 14 درصد وزن کامپیوتر مستعمل – قابل بازیافت به صورت دستی
روی: 2.2 درصد وزن – غیر قابل بازیافت
کروم: 0.006 درصد وزن – غیر قابل بازیافت
جیوه: 0.006 درصد وزن کامپیوتر – غیر قابل بازیافت
همان طور که مشاهده می شود فلزات زیادی در یک کامپیوتر مستعمل یافت می شود اما بسیاری از آنها از نظر فنی قابل بازیافت نیستند یا بازیافت آنها توجیه و صرفه اقتصادی ندارد. به صورت عمومی، همه فلزات گرانبها شامل طلا، نقره، پالادیوم و پلاتین در فرآیند بازیافت کامپیوترها، بازیابی می گردند و از بین فلزات دیگر، مس نیز بازیافت می گردد. البته بازیافت مس بستگی به روش بازیافت نیز دارد مثلا کارگاه های قالکاری بیشتر مس را بازیافت می کنند ولی افرادی که در حجم کم و با اسیدکاری قصد بازیافت کامپیوتر را دارند بخش کمی از مس را می توانند بازیافت نمایند.
نکته پایانی
آمار بالا نباید برای شروع کسب و کار بازیافت ضایعات الکترونیکی و کامپیوتر های مستعمل به عنوان یک منبع مرجع استفاده شود. چرا که مشخص نیست کامپیوتری که از آن برای گرفتن آمار استفاده شده ساخت کدام شرکت و چه سالی است. ضمن این که آمار حاصل از یک کامپیوتر نمی تواند دید مناسب کافی را به ما بدهد.
دمتون گرم مفید بود