جداسازی قطعات از بردهای الکترونیکی به روش حرارتی

بردها و مدارهای الکترونیکی حاوی مقدار زیادی قطعات الکترونیکی همچون انواع آی سی ها، خازن های معمولی و نصب سطحی، مقاومت ها، رله ها، اسیلاتورها، ترانزیستورها و غیره می باشند. یکی از اولین قدم ها برای بازیافت بردهای الکترونیکی جدا کردن تمام این قطعات از سطح برد ها و بازیافت طلا و نقره و به طور کلی فلزات با ارزش از آنها می باشد. روش های مختلفی برای جداسازی قطعات الکترونیکی از بردها و ضایعات الکترونیکی وجود دارند که یکی از رایج ترین آنها روش حرارتی است.

نکته: روش های مکانیکی برای جداسازی قطعات از بردهای الکترونیکی در اینجا توضیح داده شده است که توصیه می شود حتما این روش ها را هم مطالعه بفرمایید.

روش حرارتی که به اشکال مختلفی انجام می گیرد برای بازیافت ضایعات الکترونیکی در حجم های کم تا زیاد و حتی صنعتی کاربرد دارد. در این مطلب قصد داریم به روش های حرارتی که برای جداسازی قطعات از بردها و ضایعات الکترونیکی استفاده می شوند اشاره کنیم و نقاط قوت و ضعف آنها را بیان نماییم.

جداسازی قطعات الکترونیکی از ضایعات الکترونیکی با استفاده از سشوار صنعتی

در این روش با استفاده از سشوار صنعتی که یک نوع ابزار صنعتی است و حتی ممکن است در جعبه ابزار بعضی خانه ها هم وجود داشته باشد، لحیم قطعات الکترونیک و بردها را ذوب می کنند تا قطعات از سطح بردها جدا شوند. این روش نقاط ضعف و قوت خاص خود را دارد که در زیر به آنها اشاره میکنیم:

نقاط قوت: پیاده سازی آسان – امکان جداسازی انتخابی قطعات – سرمایه گذاری کم
نقاط ضعف: تولید دود و بخار های سمی و خطرناک که عمدتا به خاطر حرارت بالا و ناشی از بخار سرب هستند – هزینه بالای برق – بهره وری پایین – سرعت پایین – احتمال ترکیدن بعضی از قطعات نظیر خازن ها به دلیل داغ شدن بیش از حد

استفاده از حمام ماسه برای جداسازی قطعات از بردهای الکترونیکی

در این روش بردها در یک ظرف آهنی پهن شبیه به سینی که از ماسه پر شده است قرار می گیرند و به ظرف حرارت داده می شود تا لحیم ها بر اثر حرارت ذوب شوند و قطعات از سطح بردها جدا گردند. در این روش باید توجه داشت که عمق ماسه در ظرف یک چهارم اینچ باشد تا حرارت به قدر کافی جذب و به بردها منتقل کند. این روش در عین سادگی ویژگی های مثبت و منفی زیادی دارد.

نقاط قوت: بهره وری بالا – پیاده سازی آسان- سرمایه گذاری کم – نیاز به امکانات کم و در دسترس – لحیم ها در کف ظرف جمع می شوند و در انتهای فرآیند جمع آوری و بازیافت می گردند نقاط ضعف: سرعت پایین – تولید دود های مضر و خطرناک برای سلامتی انسان و محیط زیست

نقاط ضعف: سرعت پایین – تولید دود های مضر و خطرناک برای سلامتی انسان و محیط زیست
نکته: استفاده از روش حمام ماسه برای برد هایی که دارای قطعات پلاستیکی یا لاستیکی هستند (مثل مادربوردها) کاربرد ندارند و این قطعات پلاستیکی و لاستیکی باید به روش های دیگری جداسازی شوند و بعد از روش حمام ماسه استفاده شود.

استفاده از کوره دوار برای جداسازی قطعات از ضایعات الکترونیکی

در این روش از یک کوره دوار سفارشی سازی شده که بدنه آن سوارخ دار و مشبک است و در بازار به قلع گیر یا دستگاه تفکیک برد معروف است، استفاده می شود. برد ها و ضایعات الکترونیکی در این دستگاه دوار ریخته می شوند و در حالی که کوره به دور خود می چرخد، به بردها و ضایعات الکترونیکی، حرارت پایین داده می شود تا لحیم ها ذوب و قطعات جدا شوند و به بیرون از کوره بریزند. نقاط قوت و نقاط ضعف این روش به شرح زیر است. همچنین ویدئوی آموزشی آن را گذاشته ایم:

نقاط قوت: بهره وری بالا – امکان استفاده در حجم های بسیار بالا و صنعتی سرعت بالا
نقاط ضعف: سرمایه گذاری بالا – تولید آلودگی – مصرف انرژی بالا – احتمال ترکیدن بعضی از قطعات به خاطر بیش از حد داغ شدن

نتیجه‌گیری

همان طور که مشاهده کردید روش های حرارتی مختلفی برای جداسازی قطعات الکترونیکی از بردها و مدارها وجود دارد که با توجه به شرایط شما که مثلا قصد دارید چقدر در روز ضایعات الکترونیکی را بازیافت کنید یا چقدر امکانات یا سرمایه در اختیار دارید یا فضای کاری تان به چه شکل است، می توانید یک یا چند روش را انتخاب  کرده و از آن برای جداسازی قطعات الکترونیکی بهره ببرید.