سدیم کلرات (Sodium chlorate) یک ترکیب معدنی شیمیایی با شناسه پاب‌کم 24487 است که از الکترولیز محلول سدیم کلرید تولید می‌شود. این پودر شیمیایی کاربردهای مختلفی در صنایع گوناگون دارد که از بین آن‌ها می‌توان به صنایع شیمیایی و صنعت کاغذسازی اشاره کرد. در ادامه بیشتر در مورد این ترکیب شیمیایی، خواص فیزیکی و شیمیایی آن و کاربردهایش بحث خواهیم کرد.
ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی
سدیم کلرات با فرمول شیمیایی NaClO3 یک پودر بی‌رنگ یا سفیدرنگ، کریستالی و بدون بو است که دارای جرم مولی 106.441 گرم بر مول و چگالی 2.5 گرم بر سانتی‌متر مکعب می‌باشد. این ماده شیمیایی در آب، گلیسرول، هیدرازین و متانول حل می‌شود و نقطه ذوب آن ۲۴۸ درجه سلسیوس می‌باشد. همچنین نقطه جوش این ماده حدود 300 درجه سلسیوس است که در این دما درواقع تجزیه شده و با آزاد کردن گاز اکسیژن تبدیل به سدیم کلرید می‌گردد.
سنتز و تولید سدیم کلرات
کلرات سدیم را به طور صنعتی از الکترولیز محلول سدیم کلرید در دمای حدود هفتاد درجه سلسیوس و پ هاش کنترل شده تولید می‌شود و در گریدهای مختلف نظیر آزمایشگاهی و صنعتی به بازار عرضه می‌گردد. لازم به ذکر است که این فرایند را نباید با فرایند تولید الکترولیزی هیدروکسید سدیم و گاز کلر اشتباه گرفت.
مصارف و کاربردهای کلرات سدیم
کاربردهای مهم و مختلفی را می‌توان برای سدیم کلرات برشمرد. از این ماده شیمیایی برای سفید کردن خمیر کاغذ و درواقع به عنوان ماده رنگبر خمیر، ساخت دی‌اکسید کلر، به عنوان علف‌کش غیر انتخابی، تولید اکسیژن شیمیایی، ساخت مواد منفجره، تولید مواد آتش‌بازی، استخراج پالادیوم از تیزاب سلطانی و … استفاده می‌کنند.
نگهداری و انبارش
مهم‌ترین نکته در نگهداری و انبارش سدیم کلرات، قابل اشتعال بودن این ماده است. به طور کلی این ماده شیمیایی را باید در جایی خشک و خنک و به دور از هرگونه گرما، حرارت، شعله آتش و مواد شیمیایی ناسازگار مثل ترکیبات آلی، اسید سولفوریک، ساکارز، مواد آتش زا و … نگهداری کرد.
نکات ایمنی سدیم کلرات
این ترکیب شیمیایی سمی است و دوزهای چند گرمی آن کشنده است. به طور کلی حین استفاده از این ماده باید از تجهیزات حفاظتی مثل ماسک، دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید و از رهاسازی آن در محیط زیست نیز خودداری نمایید، چراکه برای محیط زیست و به ویژه آبزیان هم خطرناک است.
