پتاسیم پرکلرات (به انگلیسی: Potassium perchlorate) یک ماده غیر آلی است که مانند دیگر پرکلراتها خاصیت اکسیدکنندگی دارد و درواقع یک نمک اکسیدکننده قوی محسوب میشود، هرچند گاهی اوقات با مواد ارگانیک واکنش بسیار آرامی دارد. این ماده شیمیایی کاربردهای مختلفی دارد که در ادامه آنها را نام میبریم.
خواص فیزیکی و شیمیایی پتاسیم پرکلرات
پتاسیم پرکلرات با فرمول شیمیایی KClO4 و شناسه پابکم ۵۱۶۹۰۰ یک پودر بلوری سفید یا بیرنگ است که جرم مولی آن ۱۳۸٫۵۵ گرم بر مول و چگالی آن 2.5239 گرم بر سانتیمتر مکعب میباشد. این ترکیب شیمیایی همانطور که گفته شد، خاصیت اکسیدکنندگی دارد و دارای نقطه ذوب 525 درجه سلسیوس و نقطه جوش 600 درجه سلسیوس میباشد که البته در این دما تجزیه میگردد. لازم به ذکر است که این نمک کلراتی در آب قابل انحلال است، اما در اتر حل نمیشود.
تولید پتاسیم پرکلرات
این نمک شیمیایی به صورت صنعتی از واکنش محلول آبی سدیمپرکلرات با پتاسیم کلرید به دست میآید. در این واکنش پتاسیم پرکلرات نامحلول تولید میشود. روش دیگر دمیدن گاز کلر به محلول پتاسیم کلرات و پتاسیم هیدروکسید است. واکنش پتاسیم هیدروکسید با پرکلریک اسید نیز منجر به تولید پتاسیمپرکلرات میشود، اما این روش به دلیل خطرات پرکلریک اسید چندان مورداستفاده قرار نمیگیرد. همچنین با الکترولیز محلول پتاسیمکلرات نیز می توان این محصول شیمیایی را تولید نمود.
کاربردهای پرکلرات پتاسیم
پرکلراتپتاسیم یک اکسیدکننده قوی و یک ماده واکنشی است که از آن بیشتر در صنایع آتشبازی برای ساخت مواد و وسایل مختلف آتشبازی ازجمله فشفشه، تولید مواد منفجره، پیشرانه های موشکها و آغازگرهای انفجاری استفاده میشود. این ماده همچنین به عنوان اکسیدکننده در ترکیبات رنگی و پودر فلاش، در تهیه اکسیژن، در پزشکی و نیز به عنوان ماده ضدعفونیکننده مورد استفاده قرار میگیرد.
نگهداری و مسائل ایمنی
پتاسیم پرکلرات خطر آتشسوزی و حتی انفجار دارد و باید در جایی خنک و خشک و دور از گرما، مواد قابل احتراق، شعله آتش و مواد شیمیایی ناسازگار مثل اسیدها نگهداری شود. گفتنی است که تنفس، بلع و تماس پوست و چشم با این ماده یا بخارهای آن، سبب آسیبهای جدی، سوختگی و حتی مرگ میشود. همچنین در اثر اشتعال میتواند گازهای تحریککننده، خورنده و سمی تولید کند.