پودر تالک یک ترکیب معدنی و پودری نرم و متشکل از عناصر هیدروژن، اکسیژن، سیلیکون و منیزیم و معمولاً با رنگ‌های سبز، قهوه‌ای، بی‌رنگ و سفید است که از کانی معدنی تالک به دست می‌آید. پودر تالک ویژگی‌های خاص و مختلفی دارد و به همین دلیل صنایع گوناگون با توجه به نیازشان، از آن در تولید محصولاتشان استفاده می‌کنند.
کانی معدنی تالک
تالک (به انگلیسی: talc) که در فارسی آن را طلق نیز می‌نامند، یک کانی معدنی از خانواده میکاهای سفید محسوب می‌شود. این کانی از هیدرات منیزیم سیلیکات تشکیل شده است و فرمول شیمیایی آن Mg3Si4O10(OH)2 می‌باشد. طبق جدول سختی موس، تالک نرم‌ترین کانی است به گونه‌ای که می‌توان با ناخن روی آن خراش ایجاد کرد. همچنین هادی خوبی برای حرارت نیست و هنگامی که آن را لمس می‌کنیم احساس می‌کنیم که چرب است. این کانی در آب حل نمی‌شود و در شعله نیز ذوب نمی‌گردد. لازم به ذکر است که این کانی را می‌توان به فراوانی در آمریکا، غرب اروپا به خصوص در ایتالیا و در قاره آسیا در محل‌هایی که پوسته زمین دچار شکستگی شده مانند سمت رشته کوه هیمالیا، پاکستان، هند و نپال و نیز ایران، عمان و ترکیه یافت.
ویژگی‌های پودر تالک
همان‌طور که گفته شد، پودر تالک ویژگی‌های خاص و البته کاربردی دارد که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به نرم بودن، درخشندگی، عدم تحرک شیمیایی، مقاومت بالای دی الکتریک، رسانایی الکتریکی پایین، قابلیت جذب روغن، نامحلول در آب و اسیدهای ضعیف و قابل اشتعال نبودن اشاره نمود.
نحوه تشکیل کانی تالک
تالک یک کانی دگرگون است که از دگرگونی کانی‌هایی مانند سرپانتین، اولیوین، پیروکسن و آمفیبول در حضور دی‌اکسید کربن و آب تشکیل می‌شود. همچنین در اثر واکنش بین دولومیت و سیلیس در فشار و دمای دگرگونی و نیز از واکنش بین کانی‌های کلریت منیزیمی و کوارتز در شیست آبی و اکلوژیت طی واکنش‌های دگرگونی تشکیل می‌شود.
کاربردها و مصارف پودر تالک
پودر تالک کاربردهای مختلف و زیادی دارد. از این ماده معدنی در رنگ‌سازی و لعاب‌سازی برای بهبود بافت و خاصیت چسبندگی، به عنوان پرکننده برای ساخت کاشی‌های سرامیکی، به صورت گسترده به عنوان ماده اولیه در ساخت بسیاری از لوازم آرایشی، جهت تولید پودر بچه، در تولید کاغذ و خمیر کاغذ، به عنوان پرکننده در لاستیک و پلاستیک سازی، در تولید و نگهداری کودهای شیمیایی کشاورزی، در ساخت بتونه‌های پلی‌استر، در صنعت دارویی به عنوان یک عامل آنتی کیک برای بهبود جریان پودر در فشرده‌سازی قرص، به عنوان عایق سرامیکی در دستگاه‌های الکترونیکی، در تولید صابون و حتی به عنوان یک افزودنی غذایی استفاده می‌شود.
آیا پودر تالک سرطان‌زا است؟
سازمان غذا و داروی آمریکا هیچ شواهدی مبنی بر مضر بودن پودر تالک به دست نیاورده است، اما در شرایطی که این ترکیب حاوی آزبست باشد، سرطان‌زا خواهد بود. همچنین طبق بعضی تحقیقات انجام شده، اگر ذرات این ترکیب از طرق مختلف به رحم برسد می‌تواند سبب ایجاد سرطان تخمدان و رحم شود، هرچند نتایج تحقیقات همچنان نتایج ضد و نقیضی دارند.
نکات ایمنی
از بلعیدن پودر تالک یا استنشاق ذرات آن خودداری کنید و در صورت تماس آن با پوست و چشم ، آن‌ها را با آب زیاد شست‌وشو دهید. همچنین قبل از استفاده از این ترکیب معدنی msds آن را به دقت مورد مطالعه قرار دهید.
