کلرید استرانسیم (Strontium Chloride) یک ترکیب معدنی کلریدی است که در طبیعت یافت نمیشود، ولی از واکنش هیدروکسید استرانسیم یا کربنات استرانسیم با هیدروکلریک اسید تهیه و تولید میشود. این ماده شیمیایی در صنایع شیمیایی، شیشه سازی، سرامیکسازی و حتی پزشکی کاربردهای مهمی دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
خواص فیزیکی و شیمیایی
استرانسیم کلرید با فرمول شیمیایی SrCl2 پودری کریستالی و سفیدرنگ یا بیرنگ است که در آب بسیار محلول است، ولی انحلالپذیری بسیار اندکی در اتانول و استون دارد و در آمونیاک نیز حل نمیشود. این نمک معدنی سمی است و هنگامی که حرارت داده میشود، رنگ قرمز از خود تولید میکند.
در زیر برخی از خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده را مشاهده میکنید.
نقطه ذوب (فرم بدون آب): 874 درجه سلسیوس
نقطه ذوب (فرم شش آبه): 61 درجه سلسیوس
نقطه جوش (فرم بدون آب): 1250 درجه سلسیوس
چگالی (فرم بدون آب): 3.052 گرم بر سانتیمتر مکعب
چگالی (فرم شش آبه): 1.930 گرم بر سانتیمتر مکعب
جرم مولی (فرم بدون آب): 158.53 گرم بر مول
تولید کلرید استرانسیم
کلرید استرانسیم از واکنش بین اسید کلریدریک و هیدروکسید استرانسیم یا کربنات استرانسیم و سپس کریستالیزه کردن محلول حاصل تولید میشود. واکنشهای شیمیایی این فرایند را در زیر آورده ایم. همچنین میتوان آن را از ترکیب عناصر استرانسیوم و کلر تهیه کرد.
Sr (OH)2 + 2 HCl → SrCl2 + 2 H2O
SrCO3 + 2 HCl → SrCl2 + H2O + CO2
کاربردهای کلرید استرانسیم
کلرید استرانسیم به عنوان یک منبع نور قرمز در آتشبازی، در ذخیرهسازی آمونیوم، به عنوان عامل رنگ قرمز در صنایع پتروشیمی و شیمیایی، در درمان سرطان استخوان (استرانسیوم کلرید Sr 89 یک رادیو دارو است)، در دندانپزشکی و نیز جهت تولید نوعی خمیردندان، در تحقیقات بیولوژیکی، در سنتز آلی به عنوان منبع ساخت انواع دیگر ترکیبات استرانسیوم، در شیشه سازی و متالورژی، به عنوان بازدارنده خوردگی برای آلومینیوم، در صنعت سرامیکسازی و در آکواریومهای آب دریا (آکواریومهای آب دریا به مقدار کمی کلرید استرانسیم احتیاج دارند تا در تولید اسکلتهای بیرونی پلانکتونهای خاص مصرف شود) استفاده میشود.
نگهداری و نکات ایمنی
استرانسیم کلرید را در ظرفی محکم و با دربی بسته و دور از دسترس اطفال نگهداری کنید. لازم به ذکر است که این نمک معدنی سمی است و تماس آن با پوست موجب تحریک و تماس آن با چشم موجب آسیب میشود. همچنین باید از بلع یا استنشاق گرد و غبار و ذرات آن خودداری نمود. به طور کلی توصیه میشود که حین استفاده از این ماده شیمیایی کلیه نکات ایمنی رعایت مد نظر قرار گیرد.