همان‌طور که می‌دانید برای جلوه بخشیدن و براق کردن قطعات مختلف و یا جهت مقاوم کردن قطعات در برابر خوردگی و اکسیداسیون، از آبکاری استفاده می‌شود. آبکاری انواع مختلفی دارد و به شیوه‌های متفاوتی انجام می‌گیرد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها آبکاری فورتیک است. در این مطلب قصد داریم در مورد این نوع آبکاری بیشتر بحث کنیم.
آبکاری فورتیک چیست و چگونه انجام می‌گیرد؟
اگر بخواهیم کلی و خلاصه این نوع آبکاری را توضیح دهیم باید بگوییم که آبکاری فورتیک ترکیبی از دو روش آبکاری معمولی و رنگ‌آمیزی است. در این روش ابتدا قطعه مورد نظر در محلولی که پایه آب دارد و علاوه بر نمک الکترولیت، حاوی دانه‌های رنگی نیز هست، قرار داده می‌شود. سپس در این محلول، ولتاژ الکتریکی خاصی در آن اعمال شده و سبب می‌شود تا دانه‌های رنگی به فلز بچسبند و به عبارت دیگر قطعه روکش و آبکاری شود. البته این پروسه به این سادگی که گفته شد نیست و لازم است که با توجه به مواد شیمیایی اپوکسی و اکریلیک، پارامترهایی مثل دما و زمان دقیق اندازه‌گیری و تعیین شود.
خصوصیات روش فورتیک
روش فورتیک ویژگی‌های خاص خود را دارد که این خصوصیات باعث شده است که محبوبیت زیادی در بین آبکاران داشته باشد. یکی از این ویژگی‌های مهم قابلیت تنظیم ضخامت لایه پوششی آن است. یعنی مشتری قادر است با توجه به سلیقه خود و البته با در نظر گرفتن کاربرد فلزی که برای آبکاری انتخاب شده است، ضخامت روکش قطعه را تعیین کند. همچنین در این روش رنگ دهی به صورت یکدست انجام می‌شود طوری که حتی ریزترین قطعات نیز رنگ و روکش خواهند شد. البته این دو مورد ذکرشده تنها ویژگی بارز روش فورتیک نیستند و برای مثال یکنواختی پوشش فلز پس از اتمام مراحل آبکاری، روکش تمامی سطوح اعم از داخلی و خارجی قطعه، تنوع زیاد رنگ‌بندی، بهترین جایگزین برای آبکاری طلا، عدم تولید آلودگی، دوام بالاتر، مقاومت بیشتر در برابر عوامل مختلف و مقاومت بالا در برابر خوردگی شیمیایی و اکسیداسیون و هزینه کمتر نسبت به سایر روش‌ها از دیگر مزایای این نوع آبکاری می‌باشد.
کاربردهای آبکاری فورتیک
به دلیل اینکه روش فورتیک ویژگی‌های زیاد و بعضاً خاصی دارد، که در بالا هم به آن‌ها اشاره شد، در صنایع مختلف به شکل وسیعی استفاده می‌شود. به عنوان مثال برای زیباسازی، درخشان و براق کردن بدلیجات و زیورآلات، افزایش زیبایی نمای ساختمان‌ها، صنایع خودروسازی، تولید قطعات الکترونیکی، صنایع تهویه مطبوع، ساخت در و پنجره، ساخت شیرآلات و بسیاری از موارد دیگر از این نوع آبکاری استفاده می‌شود.
روش و مراحل انجام آبکاری فورتیک
روش و مراحل انجام این نوع آبکاری کم و بیش مشابه سایر روش‌های آبکاری است و فقط در چند مرحله متفاوت است. پروسه انجام این روش به صورت کلی و خلاصه شامل مراحل زیر است: 1- چربی گیری ( که معمولاً به وسیله چربی گیرهای قلیایی انجام می‌شود) 2- شستشو (که توسط دستگاه اولتراسونیک انجام می‌گیرد) 3- اسیدشویی 4- شستشو 5- غوطه‌وری در محلول تر کننده 6- عملیات الکتروفورتیک 7- شستشوی اولیه 8- شستشوی ثانویه 9- و درنهایت عملیات پخت ( چون روکش فورتیک به صورت مایع است به پخت در دمای خاص – با توجه به رنگ مورد استفاده‌شده – احتیاج دارد).
