آبکاری نیکل یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین انواع آبکاری‌ها است که برای پوشش و روکش کردن قطعات مختلفی مانند شیرآلات ساختمان، ابزارآلات و یراق‌آلات، مبلمان و میز و صندلی، قطعات خودرو ، لوستر و آباژور، قاب عینک، قطعات پلاستیکی، سوپاپ، قطعات الکترونیکی مثل ریزپردازنده‌ها و غیره و به شکل براق، مات و الکترولیس (البته انواع دیگری هم وجود دارد و ما فقط محبوب‌ترین آن‌ها را نام بردیم) و معمولاً با اهدافی نظیر زیبا و براق‌تر کردن قطعات یا مقاومت بخشیدن به آن‌ها در برابر خوردگی، آب و هوا، بخار و گرما، آب شور و مواردی از این دست مورد استفاده قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که این نوع آبکاری در هشتاد درصد موارد برای قطعات تزئینی و مابقی برای قطعات مهندسی و الکترونیکی به کار می‌رود.
آبکاری نیکل چگونه انجام می‌گیرد؟
آبکاری نیکل در اصل نشاندن لایه‌ای از نیکل روی یک جسم می‌باشد. این فرایند شامل حل شدن یک الکترود یا همان آند و ته‌نشین شدن نیکل فلزی بر روی الکترود دیگر یا همان کاتد می‌باشد. در این روش جریان مستقیم بین آند و کاتد اعمال می‌شود و هدایت الکتریکی نیز بین الکترودها توسط یک محلول آبی از نمک نیکل ایجاد می‌گردد.
زمانی که نمک نیکل در محلول حل می‌شود، نیکل در محلول به صورت یون دو ظرفیتی درمی‌آید و وقتی که جریان برقرار است، یون‌های نیکل دو ظرفیتی با دو الکترون واکنش می‌دهند و به نیکل فلزی در کاتد تبدیل می‌شوند و چون یون‌های نیکلی که در کاتد تخلیه بار می‌شوند توسط یون‌های نیکل در آند جایگزین می‌شوند فرایند آبکاری برای دوره طولانی بدون توقف ادامه پیدا خواهد کرد.
چه مواد شیمیایی در آبکاری نیکل به کار می‌روند؟
در این نوع از آبکاری مواد شیمیایی مختلفی به کار می‌رود که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به سولفات نیکل، کلرید نیکل، اسید بوریک (این مواد عمدتاً برای ساخت الکترولیت به کار می‌روند)، آب اکسیژنه، هیپوفسفیت سدیم و کربن فعال اشاره کرد.
مزایا و نقاط قوت
نیکل دارای رنگ نقره‌ای و سطحی صاف و صیقلی است و قالب‌گیری و کار کردن با آن ساده است. همچنین این فلز نسبت به فلزات گران‌بهایی مثل نقره و پالادیوم ارزان است و استفاده از آن صرفه اقتصادی بالایی دارد. این نوع آبکاری همچنین سختی و استحکام زیادی دارد و در عملیات شکل دادن الکتریکی جای مس را گرفته است و برای مواد غذایی نیز قابل استفاده است و بنابراین در صنایع غذایی هم می‌شود از آن استفاده کرد.
پوشش کروم
اگرچه نیکل خود به تنهایی هم در محیط‌های خورنده و برای تماس با مواد خورنده به کار می‌رود و بدین منظور در صنایع غذایی و شیمیایی استفاده می‌شود، اما معمولاً برای اینکه قطعه مقاوم‌تر باشد، از نیکل به عنوان لایه زیرین استفاده می‌شود روی آن با کروم پوشش داده می‌شود؛ چراکه کروم ذاتاً در مقابل خوردگی مقاوم است و فلزی غیرفعال محسوب می‌شود.
مراحل انجام آبکاری نیکل
مراحل آبکاری نیکل به طور کلی با انواع دیگر آبکاری‌ها یکی است و تفاوت خاصی ندارد. این مراحل به ترتیب شامل 1-زنگ‌زدایی با استفاده از فروكلين 2- شستشو با آب 3- چربی گیری و غبارزدایی از قطعات 4- شستشو با آب 5- چربی گیری الکتریکی 6- شستشوی مجدد با آب 7- آبکاری 8- شستشو با آب 9- و خشک کردن قطعه می‌باشد.
