استات آمونیوم (Ammonium acetate) با شناسه پابکم 517165 یک ترکیب شیمیایی و یکی از مهمترین نمکهای استاتی است که معمولاً آن را از واکنش اسید استیک با آمونیاک تولید و در گریدهای مختلف ازجمله آزمایشگاهی، غذایی و صنعتی به بازار مصرف عرضه میکنند. این ماده شیمیایی در صنایع مختلفی کاربرد دارد که از این صنایع میتوان به صنایع غذایی، کشاورزی و شیمیایی اشاره نمود. در ادامه بیشتر در مورد خواص این ماده شیمیایی و کاربردهای آن صحبت خواهیم کرد.
ویژگیهای شیمیایی و فیزیکی استات آمونیوم
استات آمونیوم با فرمول مولکولی C2H3O2NH4 یک ماده جامد به صورت پودر با بلورهای سفیدرنگ و با کمی بوی اسید استیک است که در استون، آمونیاک، الکل مایع و آب حل میشود. این ماده شیمیایی دارای جرم مولی 77.0825 گرم بر مول و چگالی 1.17 گرم بر سانتیمتر مکعب میباشد و در دمای ۱۱۴ درجه سلسیوس به نقطه ذوب خود میرسد. این ماده همچنین قابلیت جذب رطوبت را داراست و به نوعی یک جاذب خوب رطوبت محسوب میشود.
روش تولید
استات آمونیوم را میتوان از طریق واکنش اشباع اسید استیک یخچالی یا همان اسید استیک گلاسیال با آمونیاک یا خنثیسازی اسید استیک با کربنات آمونیوم تولید کرد. لازم به ذکر است که به دلیل ماهیت جاذب رطوبت بودن آمونیوماستات، به دست آوردن شکل کریستالی این ترکیب کاری دشوار است.
کاربردها و مصارف استات آمونیوم
از استات آمونیوم برای تولید استامید، برای ایجاد یک محلول بافر، در ساخت داروهای دیورتیک (ادرارآور)، انسولین و پنیسیلین، به عنوان یک عامل یخ زدا و تولید ضد یخهای تخریب پذیر، به عنوان کاتالیزور در برخی از واکنشهای شیمیایی، در ساخت مواد منفجره، در ساخت پلاستیکهای وینیل، ساخت قارچکش، آفتکش و حشرهکش، جهت نگهداری گوشت، در شیمی تجزیه به عنوان یک معرف، در ساخت لاستیکهای فوم، تولید رنگ و رزین، به عنوان افزودنی غذایی برای تنظیم اسیدیته، برای تعیین میزان پتاسیم موجود در خاک، برای تهیه نمونهها در طیفسنجی جرمی، به عنوان عامل رسوب پروتئین در دیالیز برای حذف آلایندهها از طریق همآمیزی مولکولها و غیره استفاده میشود.
نگهداری و انبارش
استات آمونیوم را میبایست در جایی خشک و خنک، دارای تهویه مناسب و دور از هرگونه آب و رطوبت و عوامل و مواد شیمیایی ناسازگار نگهداری کرد.
مسائل ایمنی آمونیوم استات
این نمک استاتی ماده چندان خطرناکی نیست و سرطانزا هم به شمار نمیرود، ولی به هر صورت حین استفاده از آن باید از ماسک، دستکش و عینک ایمنی استفاده کرد. بلع این ترکیب باعث تحریک دهان و سیستم گوارشی میشود و تماس با چشم و پوست باعث تحریک خواهد شد. همچنین استنشاق گرد و غبار و ذرات آن مضر بوده و تحریک سیستم تنفسی، گلو و بینی میگردد. لازم به ذکر است که بخارات این ماده شیمیایی ممکن است سبب آتشسوزی شود.