در کارخانه های تولید مس از سنگ معدن مس، در فرآیند الکترووینینگ، محصول جانبی تولید می شود که لجن آندی نام دارد. این لجن درواقع رسوب نامحلول باقی‌مانده در سلول الکترووینینگ است که در هنگام استخراج مس از الکترولیت سولفات مس تولید می‌شود. از آنجایی که لجن آندی حاوی مقدار قابل توجهی طلا، نقره، پالادیوم و پلاتین است، بسیاری از شرکت ها آن را خریداری کرده تا فلزات گرانبهای موجود در آن را استخراج کنند.

لجن آندی شرکت مس کرمان (شرکت صنایع مس ایران)

در ایران شرکت مس کرمان یا همان شرکت ملی صنایع مس ایران، هر ساله حجم قابل توجهی از این لجن آندی را که به نام کنسانتره فلزات گرانبها معروف است تولید می کند که بخشی از آن به کشورهای مختلف صادر می گردد و بخشی نیز در بورس کالا به شرکت های ایرانی عرضه می شود.

لجن آندی شرکت مس کرمان (شرکت صنایع مس ایران)

در زیر برخی از فلزات موجود در لجن آندی یا همان کنسانتره فلزات گرانبها به همراه میزان آنها را که توسط شرکت مس کرمان تولید شده است را مشاهده می کنید. همان طور که مشخص است غیر از فلزات گرانبها، فلزاتی نظیر مس، روی و سلنیوم در لجن آندی موجود می باشند.

Selenium 15.34 %
Copper 7.44 %
Zinc 0.11 %
Silver 8.031 %
Gold 2441 ppm
Platinum 12 ppm
Palladium 75 ppm

نحوه استخراج فلزات گرانبها از لجن آندی حاصل از الکتروینینگ مس

نحوه استخراج فلزات گرانبها از لجن آندی

برای استخراج فلزات گرانبها از لجن آندی، باید ابتدا لجن را در کوره و در دمای 350 درجه سانتی گراد حرارت داد، سپس لجن را در اسید سولفوریک حل کرد تا فلزاتی مثل مس، نیکل و روی در اسید حل شوند و از طلا و نقره و سایر فلزات گرانبها جدا گردند. پس از آن لجن با فلاکس مخلوط شده و در کوره ذوب می گردد تا فلزاتی مثل سلنیوم و تلوریوم به صورت سرباره از مذاب جداسازی گردند. لازم به ذکر است که محلول اسید سولفوریک که در آن مقدار قابل توجهی مس حل شده است نیز به سلول الکترووینینگ منتقل می شود تا مس حل شده از محلول روی کاتد سلول رسوب کند.

نحوه استخراج فلزات گرانبها از لجن آندی

پس از جداسازی سرباره، مذاب به صورت شمش سرد می شود و شمش تولیدی که معمولا حاوی 98 درصد نقره، 1.5 درصد طلا، و الباقی فلزات گروه پلاتین است به روش های مختلف تصفیه و فلزات گرانبها یک به یک و به صورت مرحله به مرحله جداسازی و استخراج می شود.