ایران دو برابر میانگین آسیا، پسماندهای الکترونیکی تولید می‌کند!

نگه‌داری و بازیافت پسماندهای الکترونیکی یکی از چالش‌های مهم زیست‌محیطی در دنیای امروز ماست. براساس تازه‌ترین گزارش‌ها، در حال حاضر ۴۱ میلیون تن زباله‌ الکتریکی در جهان وجود دارد؛ اما سهم ایران در این زمینه چقدر است؟ آیا تولید پسماندها الکترونیکی در کشور ما از میانگین‌های بین‌المللی بالاتر است یا پایین‌تر و معنی آن چیست؟ در این مقاله به این سؤالات پاسخ داده‌ایم.

آمار و ارقام تولید پسماندهای الکترونیکی

تولید محصولات الکترونیکی در جهان به طبع چالش ایجاد پسماندهای الکترونیکی را به دنبال دارد و متأسفانه این زباله‌های الکترونیکی به دلیل ترکیبات خطرناک و فلزات سنگین و سمی، آلودگی‌های زیست‌محیطی بسیاری را ایجاد می‌کنند. در جهان بیش از ۴۱ میلیون تن زباله الکترونیکی وجود دارد که اروپا بیش‌ترین سهم را در تولید و دورریز این زباله‌ها به خود اختصاص داده است و شاید برایتان جالب باشد که بدانید در این میان سهم هر ایرانی در تولید این‌گونه زباله‌ها حدود ۷ کیلوگرم است.

گفتنی است که براساس این بررسی‌ها، اروپا ۱۵.۶ کیلوگرم به ازای هر نفر پسماند الکترونیکی تولید می‌کند و پس از اروپا، قاره اقیانوسیه با ۱۵.۲ کیلوگرم پسماند به ازای هر نفر و آمریکا با ۱۲.۲ کیلوگرم به ازای هر نفر، در رده‌های بعدی دورریزی و تولید ضایعات الکترونیکی جهان قرار دارند. همچنین قاره آسیا با ۳.۷ کیلوگرم به ازای هر نفر و آفریقا با ۱.۷ کیلوگرم به ازای هر نفر در رده‌های بعدی در تولید زباله‌های الکترونیکی هستند. نیاز به گفتن است که پسماند الکترونیکی شامل لامپ، قطعات کوچک فناوری اطلاعات، صفحه تصویر، تجهیزات تبادل حرارتی و تجهیزات کوچک و بزرگ الکترونیکی می‌شود که در این میان تجهیزات حرارتی و الکترونیکی بیش‌ترین سهم را در تولید و دورریز پسماندهای الکترونیکی جهان به خود اختصاص داده‌اند.

حجم تولید پسماندهای الکترونیکی در ایران

همان‌طور که گفته شد ۷.۴۰ کیلوگرم زباله الکترونیکی در کشور به ازای هر ایرانی تولید می‌شود. این آمار که توسط سازمان حفاظت محیط زیست ایران اعلام شده به این معناست که سهم ایران در تولید پسماندهای الکترونیکی از متوسط آسیا بالاتر و تقریباً دو برابر آن است.

بازیافت ضایعات الکترونیکی در ایران

اما سؤالی پیش می‌آید چرا با وجود حجم قابل توجهی از پسماندهای الکترونیکی که در ایران وجود دارد، در زمینه بازیافت چندان موفق نیستیم. علت در وجود مشکلات متعدد در این صنعت می‌باشد. این مشکلات شامل عدم تفکیک و دسته‌بندی زباله‌ها و ضایعات در مبدأ، نبود فرهنگ لازم برای تفکیک و بازیافت زباله‌ها، عدم استفاده از فناوری، وجود دلالان و واسطه‌ها و ایجاد قیمت‌های کاذب در بازار ضایعات الکترونیکی و عدم حمایت کافی دولت و سازمان‌های مربوطه مثل شهرداری‌ها از این صنعت می‌باشد.