سدیم تیوسیانات

سدیم تیوسیانات (به انگلیسی: Sodium thiocyanate) که گاهی با نام سدیم سولفو سیانید نیز شناخته می‌شود، یک ماده شیمیایی جامد، سمی و خطرناک است که در صنایع مختلفی ازجمله آبکاری، شیمیایی و حتی غذایی کاربرد دارد. در این مطلب سعی خواهیم کرد شما را بیشتر با این ترکیب، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و کاربردهای آن آشنا کنیم.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی سدیم تیوسیانات

سدیم تیوسیانات با فرمول شیمیایی NaSCN و شناسه پاب‌کم ۵۱۶۸۷۱ و جرم مولی 81.072 گرم بر مول، پودری بلوری و سفید تا بی‌رنگ و فاقد بو است که در آب، استون و الکل حل می‌شود و دارای نقطه ذوب ۲۸۷ درجه سلسیوس و نقطه جوش ۱۴۶ درجه سلسیوس می‌باشد. لازم به ذکر است که این ماده در تماس با اسیدها و یا در حرارت تجزیه شده و گازهای شدیداً سمی آزاد می‌کند.

تولید سدیم تیوسیانات

این ماده شیمیایی معمولاً از واکنش سدیم سیانید با عنصر گوگرد تولید می‌شود.

کاربردهای سدیم تیوسیانات

سدیم تیوسانات کاربردهای مختلفی دارد. این ماده در آبکاری نیکل سیاه، پردازش لاستیک، در سنتز شیمیایی برای تبدیل آلکیل هالیدها به آلکیل تیوسیانات های متناظر، در تولید ایزوپروپیل تیوسیانات و ایزو تیوسیانیک اسید، تولید مواد منفجره، در آزمایشگاه‌ها برای تست یون Fe3+، در تولید علف‌کش، به عنوان فیبر آکریلونیتریل نخ ریسی حلال، در صنایع غذایی در سیستم لاکتوپراکسید (سیستم لاکتوپروکسید در تولید پنیر به ویژه پنیر موتزارلا، دسرهای لبنی، شیر تخمیر شده، نوشیدنی های با طعم شیرین و ماست استفاده می‌شود) و تولید روغن خردل مصنوعی، در چاپ و رنگرزی، به عنوان معرف تجزیه و تحلیل شیمیایی و بسیاری از کارها و صنایع دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نگهداری و مسائل ایمنی

این ماده شیمیایی باید در ظرفی دربسته و محکم و در جایی خنک و خشک و دور از دسترس افراد متفرقه و همچنین دور از مواد شیمیایی ناسازگار مثل اسیدها نگهداری شود. همان‌طور که گفته شد تیوسیانات سدیم بسیار سمی و خطرناک است و استفاده از آن نیازمند توجه به مسائل ایمنی می‌باشد. تماس این ماده با چشم باعث التهاب جدی و آسیب به آن می‌شود و تماس آن با پوست نیز بسیار خطرناک بوده و ممکن است موجب واکنش‌های مختلف پوستی شود. گفتنی است که مسمومیت با این ترکیب می‌تواند بثورات پوستی، ضعف، خستگی، سرگیجه، تهوع، استفراغ، اسهال و سردرگمی به همراه داشته باشد و در موارد شدید موجب استفراغ، هیجان مغزی، تشنج و مرگ در عرض ۱۰ تا ۴۸ ساعت خواهد شد.