ارلن مایر ظرفی مدرج، مخروطی شکل و معمولاً از جنس پیرکس است که برای نگهداری، هم زدن، حرارت دادن، فیلتر کردن و یا انتقال محلولهای شیمیایی به کار میرود. این ظرف آزمایشگاهی توسط شیمیدانی آلمانی به همین نام یعنی ریچارد ارلن مایر اختراع شد و امروزه یکی از پرکاربردترین ظروف آزمایشگاهی محسوب میشود.
تفاوت ارلن مایر با بشر
ارلن مایر برخلاف بشر دهانه کوچکی دارد که این باعث میشود در آن تبخیر محلولها کمتر شود. همچنین میتوان به وسیله درپوش، درب آن را بست و به راحتی ظرف را جهت هم زدن تکان داد.
انواع ارلن مایر
ارلن مایر خود به چند نوع شامل درپیچدار، دهانهگشاد، دهانهتنگ و ارلن خلأ (ارلن تخلیه یا بوخنر) تقسیم میشود. در بازیابی فلزات گرانبها معمولاً فقط ارلن خلأ است که کاربرد دارد و از انواع دیگر استفاده چندانی نمیشود. بنابراین در این مقاله نیز فقط در مورد این نوع از ارلن بحث میکنیم.
ارلن خلأ (ارلن تخلیه یا بوخنر)
تفاوت ارلن خلأ با ارلن معمولی در این است که دارای یک خروجی در یک سمت دهانه است. وقتی که این خروجی توسط یک شیلنگ به پمپ خلأ متصل شود و یک قیف بوخنر حاوی کاغذ صافی نیز در دهانه ارلن قرار گیرد، به وسیله آن میتوان محلولهای شیمیایی را با سرعت بالایی نسبت به فیلتر کردن معمولی فیلتر کرد و این دقیقا چیزی است که ما در بازیابی فلزات گرانبها از آن استفاده میکنیم. البته کاربرد ارلن خلأ در فرایند بازیابی فلزات گرانبها، به فیلتر کردن محلولهای شیمیایی محدود نمیشود، بلکه از آن در ساخت اسکرابر دود اسید نیز – که روش ساختش در کتاب استخراج شیمیایی طلا و نقره توضیح داده شده – استفاده میشود.
خصوصیات یک ارلن خلأ باکیفیت
یک ارلن خلأ باکیفیت جدای از اینکه باید مثل همه ظروف آزمایشگاهی در برابر انواع مواد و فعل و انفعالات شیمیایی خنثی باشد، باید در برابر فشار بالا و حرارت نیز مقاوم باشد. از این رو ارلن هایی از جنس شیشه های بوروسیلیکاتی یا پیرکس پیشنهاد می گردد.