در این مقاله قصد داریم به روش های استحصال طلا از خاک و سنگ معدنی طلا بپرداریم. برای استحصال طلا از سنگ و خاک های معدنی روش های مختلفی وجود دارد که بعضی از این روش ها به صورت صنعتی و بعضی دیگر در حجم های کم استفاده می شوند و هرکدام نقاط قوت و ضعف خود را دارند.

چگونه بفهمیم در خاک یا سنگ، طلا وجود دارد؟

مسلما اولین قدم برای استخراج طلا از سنگ و خاک این است که بفهمیم آیا سنگ یا خاک مورد نظر ما حاوی طلاست یا خیر. برای این کار روش های مختلفی وجود دارد که می توان به روش های کوپلاسیون، آزمایش XRF و استفاده از تیزاب سلطانی و کلرید قلع اشاره کرد. روش کوپلاسیون را قبلا توضیح داده ایم و نیازی به توضیح مجدد ندارد. در مورد روش XRF باید گفت که این روش توسط آزمایشگاه انجام می شود و از دقت بسیار بالایی برخوردار است به طوری که بهترین روش برای آزمایش نمونه‌های معدنی محسوب می شود.

سنگ و خاک طلا

مثلا در زیر دو نمونه نتیجه آزمایش XRF که از دو سنگ مختلف گرفته شده است را مشاهده می‌کنید. در نتیجه اول مقدار طلا 103 پی پی ام تشخیص داده شده است که معادل تقریبا یک صدم درصد از سنگ است (جهت تبدیل پی پی ام به درصد باید مقدار را بر 10000 تقسیم کنید) و این نشان می دهد که استخراج طلا از این سنگ – حداقل به روش های غیرصنعتی – صرفه اقتصادی ندارد. اما در نتیجه دوم مقدار طلا 28.2 درصد است که مقدار کاملا مناسب و قابل توجهی است.

اما روش تیزاب سلطانی و کلرید قلع که روش دم دستی و بسیار سریعی است، به این صورت انجام می گیرد که ابتدا مقداری از خاک در تیزاب سلطانی حل می شود و سپس محلول حاصل با کلرید قلع آزمایش می گردد تا اگر طلایی در محلول و درواقع در خاک وجود دارد توسط تست کلرید قلع مشخص شود.

آزمایش XRF سنگ طلا

آزمایش XRF از خاک طلا

خرد و پودر کردن سنگ یا خاک طلا

قبل از اینکه برای استخراج طلا از خاک اقدام نمایید و صرف نظر از اینکه قصد دارید با چه روشی طلا را استخراج کنید، باید خاک را به طور کامل خرد و پودر کنید. پیشنهاد می شود برای این کار از یک آسیاب بالمیل استفاده کنید، زیرا آسیاب بالمیل قادر است سنگ های معدنی را به طور کامل و یک دست آسیاب کند. به عنوان مثال در ویدئوی زیر نحوه خرد کردن مقداری سنگ معدنی به وسیله سنگ خردکن دست ساز و سپس آسیاب کردن آنها به کمک یک آسیاب بالمیل دست ساز نشان داده شده است.

استخراج طلا به روش شیمیایی(روش تیزاب‌کاری)

روش شیمیایی یا همان تیزاب‌کاری یکی از روش های سریع و در دسترس برای استخراج طلا از سنگ طلا است. این روش اگرچه در حجم های بالا و صنعتی کاربرد چندانی ندارد، اما در حجم های پایین یکی از روش های رایج و پراستفاده محسوب می شود. یکی از بزرگترین مشکل روش تیزاب‌کاری این است که به دلیل حجم بالای ناخالصی در خاک و این که نمی توان تشخیص داد که چقدر از طلای موجود در خاک در تیزاب سلطانی حل شده است، فرآیند استخراج با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد.

سنگ طلا

طرز کار روش شیمیایی، تقریبا مشابه روش استخراج طلا از قطعات الکترونیکی است؛ یعنی خاک طلا در تیزاب سلطانی حل می شود و بعد محلول فیلتر می شود تا ناخالصی های خاک از محلول جدا شوند. پس از آن طلای حل شده با موادی نظیر سدیم متابی سولفیت رسوب داده می شود و درست همانند فرآیند بازیافت قطعات الکترونیکی، پودر طلا خشک شده و در پایان ذوب می شود. در ادامه پیشنهاد می کنیم که ویدئوی آموزشی زیر که در آن نحوه استخراج طلا از سنگ و خاک طلا نشان داده شده است را تماشا کنید. در این ویدئو، طلا طبق مراحل زیر از سنگ طلا استخراج می شود:

1- ابتدا سنگ طلا خرد و آسیاب می شود.
2- سپس خاک طلا در یک بشر، تیزاب کاری می گردد.
3- پس از حل شدن فلزات موجود در خاک و در راس آن ها طلا، محلول فیلتر می شود.
4- اسید نیتریک محلول با استفاده از اوره از بین می رود.
5- در آخر با استفاده از سولفات آهن، طلا از محلول تیزابی رسوب داده می شود.

قالکاری خاک طلا

در این روش خاک طلا با مقداری فلاکس که می تواند ترکیبی از بوره، سیلیکا (سیلیسیوم دی اکسید)، سدیم کربنات و نقره یا مس به عنوان فلز جمع کننده طلا باشد، مخلوط  شده و سپس در کوره بوته ای یا قال ذوب می گردد. با ذوب شدن خاک، فلاکس و فلز جمع کننده، بسیاری از مواد مزاحم از بین می روند و فلزات مزاحم نیز اکسید شده و به سرباره انتقال می یابند. پس از ذوب شدن همه مواد، مذاب نقره یا مس که طلا را در خود جذب کرده است، در قالب ریخته شده تا به شکل یک شمش کوچک (یا قرص) سرد شود. در مرحله بعد، سرباره به روش های مکانیکی (مثلا با استفاده از چکش و فرچه سیمی) از شمش نقره یا مس جدا می شود و شمش در تیزاب سطانی حل و طلا از تیزاب استخراج می شود.

روش قالکاری چه برای استخراج طلا از خاک و سنگ طلا استفاده شود و چه برای قطعات الکترونیکی، از بازدهی قابل قبولی برخوردار است و از این لحاظ نسبت به روش شیمیایی در اولویت قرار می گیرد. بنابراین اگر حجم خاک زیاد باشد، بهتر است از این روش استفاده شود.

استحصال طلا به روش سیانید

طلا

روش سیانید یک روش صنعتی و بسیار خطرناک است که بیشتر توسط کارخانه ها و معادن استخراج طلا استفاده می شود. در این روش خاک طلا در محلول سیانیدی حل می شود. سپس محلول فیلتر شده تا ناخالصی ها و مواد حل نشده از محلول جداسازی شوند. در مرحله آخر محلول سیانیدی حاوی طلا به سلول الکترووینیگ منتقل می شود تا طلا از محلول استخراج شود. البته به جای روش الکترووینیگ می توان طلا را با پودر روی یا آلومینیوم نیز رسوب داد. لازم به ذکر است که قبلا مقاله در مورد روش سیانید منتشر کرده ایم که به علاقمندان پیشنهاد می کنیم آن را مطالعه فرمایند.

کتاب آموزش استخراج طلا و نقره

آموزش استخراج طلا و نقره

اگر برای استخراج طلا از خاک و سنگ طلا یکی از مشکلات زیر را دارید:

  • با اصول تیزاب کاری طلا آشنا نیستید و از میزان دما، مدت حرارت دادن و … اطلاعی ندارید.
  • نمی دانید که چگونه موادی که حاوی طلا هستند را در تیزاب حل کنید یا فلزات مزاحم را چگونه از طلا جداسازی کنید.
  • در مرحله خنثی سازی محلول تیزابی به مشکل برخوردید یا نمی دانید که باید چه مقدار خنثی کننده مصرف کنید.
  • نمی دانید که چقدر رسوب دهنده باید به محلول اضافه کنید یا پس از رسوب دادن طلا، با ناخالصی و رسوب دیگری مواجه شدید.

پیشنهاد میکنیم اینجا کلیک کنید و کتاب “آموزش استخراج طلا و نقره” را مطالعه کنید.