طلا، پالادیوم و پلاتین سه فلز گرانبها و ارزشمند هستند که استخراج و بازیابی آنها با چالش هایی همراه است. حالا فرض کنید که این سه فلز در قطعه ای یا آلیاژی یا رسوبی با هم وجود داشته باشند و شما میخواهید آنها را از هم تفکیک و جداسازی و درنهایت استخراج کنید. این مقاله به همین منظور نوشته شده است. درواقع در این مقاله قصد داریم که نحوه بازیابی طلا، پالادیوم و پلاتین از آلیاژ حاوی این سه فلز را توضیح دهیم. برای مثال فرض کنید آلیاژی از طلا، پالادیوم و پلاتین دارید (مثل یک‌تکه جواهر) و قصد دارید که هرکدام از این فلزات را از این آلیاژ به روش شیمیایی و به صورت زیر جداسازی و بازیابی نمایید.

اخطار ایمنی

فرآیند بازیابی فلزات گروه پلاتین مثل پلاتین، پالادیوم و رودیوم، بسیار خطرناک است و محلول‌های حاوی این فلزات و حتی بخارهای این محلول‌ها می‌توانند باعث مرگ شوند؛ بنابراین این فرآیند فقط باید توسط افراد باتجربه که به امکانات و تجهیزات لازم مجهز هستند انجام شود. همچنین در فرآیند استخراج این فلزات از مواد شیمیایی خطرناکی مانند اسیدها و بازها استفاده می‌شود که مدیریت صحیح این مواد و استفاده از آنها با رعایت دقیق فرآیندهای ایمنی ضروری است.

مراحل بازیابی طلا، پالادیوم و پلاتین

حل کردن آلیاژ طلا، پالادیوم و پلاتین در تیزاب سلطانی

آلیاژ را به‌طور کامل در تیزاب سلطانی حل کنید تا هر سه فلز به فرم کلرید درآیند. کلیت فرآیند حل کردن آلیاژ در تیزاب سلطانی مشابه فرآیند تیزاب کاری طلا خواهد بود اما باید توجه کنید که پلاتین نسبت به طلا به‌مراتب در برابر تیزاب مقاومت‌تر است و باید بیشتر در تیزاب باقی بماند تا حل شود. خوشبختانه پالادیوم این مشکل را ندارد و حتی نسبت به طلا راحت‌تر در تیزاب حل می‌گردد.

تیزاب کاری

رسوب دادن پالادیوم

پس‌ازاین که آلیاژ در تیزاب حل شد، صبر کنید تا محلول تیزابی سرد شود و آن را با کاغذ صافی فیلتر کنید. سپس پالادیوم را با دی متیل گلی اکسیم به‌صورت انتخابی رسوب دهید و محلول را دوباره فیلتر کنید تا رسوب پالادیوم جداسازی شود. رسوب پالادیوم جداسازی شده باید در مرحله‌ای جداگانه به پودر فلزی پالادیوم تجزیه شود.

رسوب دادن طلا

پس از رسوب دادن پالادیوم، می‌توانید طلا را از محلول رسوب دهید. برای این منظور از سدیم متابی سولفیت استفاده کنید. توجه کنید که اگر مقدار زیادی سدیم متابی سولفیت وارد محلول کنید مقداری از پلاتین نیز به همراه طلا رسوب خواهد کرد. پس از رسوب دادن کامل طلا، محلول را فیلتر کنید و پودر قهوه‌ای‌رنگ طلا را بشویید و خشک کنید. پودر طلای رسوب داده‌شده، نیازی به مرحله اضافی ندارد و می‌تواند به‌طور مستقیم ذوب گردد.

رسوب دادن پلاتین

رسوب پلاتین

در پایان محلولی که طلا و پالادیوم از آن رسوب داده‌شده است و فقط پلاتین در آن وجود دارد، باقی می‌ماند. پلاتین را نیز می‌توانید با افزودن آمونیوم کلرید از محلول رسوب دهید. رسوب پلاتین به رنگ قرمز خواهد بود و مثل طلا باید با کاغذ صافی، رسوب از محلول جداسازی شود و خشک گردد. این رسوب نیز همچون رسوب پالادیوم باید طی یک فرآیند جداگانه کلسینه و تجزیه شود تا به پودر پلاتین تبدیل گردد. البته لازم به ذکر است که پلاتین یا پالادیوم با پودر روی نیز می‌توانند از محلول رسوب داده شوند.