بردهای کامپیوتری حاوی مس، طلا، نقره، پالادیوم و پلاتین می باشند و از طرفی در آنها انبوهی از فلزات سنگین و مواد خطرناک برای محیط زیست وجود دارد که به همین خاطر بازیافت این بردها را اجتناب ناپذیر کرده است. در این مطلب می خواهیم یک روش بازیافت صنعتی (شیمیایی) که در بعضی از کشورها توسط برخی از کارخانه های بزرگ استفاده می شود را توضیح دهیم.
جداسازی اولیه بردهای کامپیوتری
در اولین مرحله بازیافت بردهای کامپیوتری باید بردها از همدیگر جداسازی و سپس سورت شوند. در این مرحله بعضی از قطعات از بردها جدا می شوند تا به روش های دیگری بازیافت گردند. این قطعات می توانند سی پی یوها، بعضی از آی سی ها، پین ها و قسمت های روکش شده با طلا باشند. همچنین بعضی از قطعات فلزی مثل قطعات آهنی، مسی یا آلومینیومی نیز از بردها جدا می گردند.
خرد و آسیاب کردن بردهای کامپیوتری
پس از جداسازی اولیه، بردها توسط سنگ شکن یا شردر خرد می شوند و سپس به آسیاب انتقال می یابند تا تکه های خرد شده آسیاب شده و به پودر تبدیل گردند. مهم است که پودر حاصل به طور کامل آسیاب شده باشد و پودری یکدست تولید شود تا بازدهی بازیافت فلزات گرانبها بالا برود.
آزمایش XRF
در این مرحله پودر حاصل از آسیاب شدن بردها به روش XRF آزمایش می شود تا فلزات موجود در پودر و میزان آن ها مشخص گردد. برای مثال در زیر برخی از فلزات موجود در یک نمونه پودر آسیاب شده از بردهای کامپیوتری را مشاهده می کنید.
سیلیسیم : 43 درصد
مس: 5.5 درصد
آلومینیوم: 3.5 درصد
نقره: 0.17 درصد
طلا: 400 پی پی ام
پالادیوم 77 پی پی ام
حل کردن پودر در اسید نیتریک
پس از این که مشخص گردید که چه فلزاتی و به چه میزان در پودر وجود دارند، پودر را در اسید نیتریک حل می کنند تا فلزاتی نظیر مس، نقره و پالادیوم در اسید نیتریک حل شوند. سپس ابتدا نقره و بعد پالادیوم را از محلول رسوب می دهند و از محلول باقی مانده نیز مس را استخراج می نمایند. پودر نقره و پالادیوم نیز هر کدام به صورت جداگانه خشک شده و ذوب می شوند تا برای عرضه به بازار عرضه گردند.
حل کردن پودر در تیزاب سلطانی
پودر باقی مانده از مرحله قبل را که در حین فیلتراسیون از محلول جدا گردیده است را در تیزاب سلطانی حل می کنند تا طلا و پلاتین در محلول حل شود. سپس طلا و پلاتین را با روش های رایج، به صورت انتخابی رسوب می دهند. برای مثال می توان برای رسوب دادن طلا از سدیم متابی سولفیت استفاده کرد. در پایان طلا و پلاتین، هر کدام به صورت جداگانه خشک شده و ذوب می گردند.
