صنعت بازیافت ضایعات الکترونیکی چین

چین کشوری واقع در شرق آسیا است که از لحاظ وسعت، سومین کشور پهناور جهان است و  با جمعیتی حدود یک میلیارد و پانصد میلیون نفر پرجمعیت‌ترین کشور جهان هم به شمار می‌رود. این کشور پس از ایالات متحده آمریکا دومین اقتصاد بزرگ دنیا است و در زمینه صنعت هم پیشرفت‌های بسیار زیادی کرده، به طوری که از آن به عنوان کارخانه جهان یاد می‌شود. هرساله درصد زیادی از زباله‌های الکترونیکی تولیدشده در جهان به چین صادر می‌شود تا در آنجا بازیافت گردد. به همین بهانه می‌خواهیم صنعت بازیافت ضایعات الکترونیکی چین را بررسی و تحلیل کنیم.

وضعیت کلی صنعت بازیافت ضایعات الکترونیکی در چین

واحدهای بازیافت زباله‌های الکتریکی و الکترونیکی در چین به صورت رسمی و غیررسمی مشغول به فعالیت هستند و از آنجایی که به دلیل جمعیت بالای این کشور و واردات گسترده ضایعات، حجم ضایعات بسیار زیاد است، ظرفیت بازیافت این واحدها بسیار بالاست. البته صنعت بازیافت ضایعات الکترونیک چین هم مثل دیگر کشورها مشکلات و نقطه‌ضعف‌های خاص خود را دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

قانون‌گذاری ضعیف در زمینه بازیافت ضایعات الکترونیکی

در چین قوانین مربوط به زباله‌های الکتریکی و الکترونیکی تدوین شده است، اما در این قوانین مسئولیت تولیدکننده و مصرف‌کننده، اهداف جمع‌آوری و بازیافت، نحوه سرمایه‌گذاری و برنامه یارانه تخصیصی تعریف نشده است. همچنین به دلیل سلسله‌مراتب و بوروکراسی سیستم قانون‌گذاری چین، مقام‌های دولتی سطوح پایین مثل شهرداران، قوانین دولتی را بر اساس تفسیر خود اجرا می‌کنند که این پدیده منجر به پیچیدگی و سردرگمی سرمایه‌گذاران و بازیافت کنندگان می‌شود.

از طرفی دخالت سازمان‌ها و دپارتمان‌های مختلف دولتی برای مدیریت این ضایعات، باعث شده است تا مسئولیت‌ها و وظایف به خوبی تفکیک و تعریف نشود که این خود ناهماهنگی‌های زیادی را به وجود آورده است.

ضعف در تکنولوژی و دانش فنی

شرکت‌های چینی که به صورت رسمی و معمولاً نیمه‌صنعتی فعالیت می‌کنند، تکنولوژی، تجهیزات و دانش فنی را از کشورهای غربی وارد کرده‌اند، اما در بعضی از قسمت‌ها هنوز مشکل و نقطه‌ضعف دارند. به عنوان مثال واحدهای پیرومتالورژی که بردهای الکترونیکی را بازیافت می‌کنند، اغلب دارای بخش کاملی برای دفع استاندارد مواد خطرناک یا سوزاندن ایمن پسماندها نیستند. واحدهای غیررسمی نیز معمولاً از روش‌های ابتدایی برای استخراج فلزات و مواد ارزشمند استفاده می‌کنند که این روش‌ها علاوه بر تهدید سلامت کارکنان، تخریب محیط زیست را هم به همراه دارد.

غالب بودن بازیافت کنندگان غیررسمی بر بخش رسمی

بازیافت کنندگان ضایعات الکتریکی و الکترونیکی که به صورت غیررسمی فعالیت می‌کنند، شبکه تجاری کامل و بالغی را برای مدیریت این ضایعات شکل داده‌اند. آن‌ها به منظور تأمین ضایعات، با صنایع الکترونیکی چین همکاری گسترده و نزدیکی دارند و این مسئله بر قدرت آن‌ها افزوده است.

همچنین چون این واحدها برخلاف واحدهای رسمی، اساس کسب‌وکار خود را بر مبنای بازیافت بعضی از وسایل و قطعات جهت مصرف مجدد بنا کرده‌اند، سود بیشتری نسبت به واحدهای بازیافت رسمی به دست می‌آورند. همه این مسائل باعث شده است که بخش رسمی بازیافت ضایعات الکترونیک در چین، توان رقابت با بخش غیررسمی را نداشته باشد و دلش را به اخذ یارانه و حمایت‌های دولتی چین خوش کند.