کلرید آهن سه ظرفیتی (کلروفریک)

کلرید آهن سه ظرفیتی یا کلروفریک یکی از مهم‌ترین و پرمصرف‌ترین نمک‌های فلز آهن است که کاربرد اصلی آن استفاده به عنوان یک انعقادکننده است. در این مطلب سعی خواهیم کرد شما را بیشتر با این ماده شیمیایی کاربردی و مهم آشنا کنیم.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی کلرید آهن سه ظرفیتی

کلرید آهن سه ظرفیتی یا همان کلروفریک با فرمول شیمیایی FeCl3 به صورت مایع یا پودری و به رنگ‌های مختلفی شامل زرد، بنفش، زرد، سبز و قهوه‌ای وجود دارد. این ماده شیمیایی تا حدی بوی اسید کلریدریک می‌دهد، دارای خاصیت اسیدی بالایی است و قابلیت انحلال‌پذیری در آب، استون، متانول و اتانول را دارد. دمای ذوب و جوش این ماده به نوع آن بستگی دارد و نوع بدون آب آن در دمای 306 درجه سانتی‌گراد ذوب شده و در دمای 315 درجه سانتی‌گراد به جوش می‌آید و نوع شش آبه آن در دمای 37 درجه سانتی‌گراد ذوب شده و در دمای 280 درجه سانتی‌گراد به نقطه جوش می‌رسد.

تولید کلروفریک

کلروفریک به دو روش کلی تولید می‌شود. در روش اول آن را از واکنش پودر کلر و آهن تولید می‌کنند، به این صورت که در حرارت حدود ششصد درجه سانتی‌گراد، پودر کلر و آهن با هم واکنش نشان داده تا به مرور آهن اکسید شده و ابتدا به کلرید آهن دو ظرفیتی و سپس به کلرید آهن سه ظرفیتی تبدیل گردد. در روش دوم این ترکیب را از واکنش اسید کلریدریک با آهن تهیه می‌کنند به این شکل که آهن با اسید کلریدریک واکنش داده می‌شود تا به کلروفریک تبدیل گردد. لازم به ذکر است که در این دو روش، با توجه به میزان حرارت دهی و شرایط، محصول نهایی به صورت پودری یا مایع به دست خواهد آمد.

کاربردهای کلرید آهن سه ظرفیتی

همان‌طور که گفته شد کلرید آهن سه ظرفیتی یک انعقادکننده مهم شناخته می‌شود و در محدوده وسیعی از پ هاش می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. از این مواد شیمیایی در صنعت آب و فاضلاب برای تصفیه آب آشامیدنی یا برای تصفیه اولیه فاضلاب جهت جداسازی فلزات سنگین،  فسفرزدایی ، رنگ ‌بری و حذف بوی نامطبوع  سولفید هیدروژن، تولید پیگمنت، در آزمایشگاه به عنوان یک اسید لوئیس جهت کاتالیزور بعضی از واکنش‌ها، برای از بین بردن رنگ از موادی که قصد رنگ‌زدایی از آن‌ها را داریم، جداسازی و استخراج بعضی از فلزات از کانی‌ها، استخراج طلا از ضایعات، در کاغذ و کارتن سازی، در داروسازی به ویژه ساخت داروهای درمان کم‌خونی، تصفیه پساب و لجن کارخانجات، تولید پی‌وی‌سی، برای اچ کردن سیلندرهای چرخشی، در طلاسازی و نقره سازی، کاشی و سرامیک‌سازی، تولید لوازم آرایشی، ساخت بعضی از رنگ‌های غذایی و بسیاری از کارهای دیگر استفاده می‌شود.

نگهداری و انبارش کلروفریک

کلرید آهن سه ظرفیتی پودری توانایی بالایی در جذب رطوبت دارد، بنابراین آن را باید دور از رطوبت و آب نگهداری کرد. این ماده شیمیایی همچنین خاصیت اسیدی دارد و باید ظرف و مخزنی را برای آن انتخاب کرد که به اسید مقاوم باشد. به طور کلی انبار کلروفریک باید دارای تهویه کافی، دمای مناسب و عاری از رطوبت باشد.

نکات ایمنی

تماس این ماده شیمیایی با پوست باعث سوختگی شیمیایی، التهاب و حساسیت می‌شود و تماس آن با چشم می‌تواند سبب بروز آسیب به قرنیه و سوختگی شدید شود. بلع کلرید آهن سه ظرفیتی هم می‌تواند منجر به عوارض خطرناک و حتی مرگ شود.