ضایعات شیشه یکی از موادی است که در صورت بازیافت می‌تواند اولاً صرفه‌جویی در استفاده از مواد خام را دربرداشته باشد و دوما به صرفه‌جویی در مصرف انرژی منجر شود. برخلاف بسیاری از مواد شیشه می‌تواند بدون اینکه از کیفیت آن کاسته شود، بازیافت شود. درواقع شیشه از این لحاظ بی‌نظیر است به طوری که شیشه‌های شکسته و ضایعاتی را می‌توان با ماسه، سنگ آهک و کربنات سدیم مخلوط کرد و شیشهٔ نو به دست آورد.
مراحل مختلف بازیافت ضایعات شیشه
مرحله اول: مواد شیشه‌ای نیز مانند کاغذ و فلز ابتدا از سطل‌های مخصوص بازیافت و مراکز بازیافت جمع‌آوری و پس از انتقال به مراکز بازیافت، براساس رنگ دسته‌بندی می‌شوند، زیرا شیشه‌ها حتی پس از ذوب و بازیافت نیز رنگ خود را حفظ می‌کنند. گفتنی است که در برخی کشورها این مرحله توسط دستگاه‌های خودکار انجام می‌شود؛ هرچند مشکل اصلی در این سیستم‌ها تشخیص و جداسازی شیشه‌های تیره و کدر است.
مرحله دوم: ضایعات پس از دسته‌بندی شسته می‌شوند تا ناخالصی‌های آن‌ها از بین برود. در این مرحله ناخالصی‌هایی مثل کاغذ، برچسبهای پی‌وی‌سی، تکه‌های سنگ، فلزات آهنی و غیرآهنی و نیز شیشه‌های ضد حرارت و شیشه‌های کریستالی، از ضایعات اصلی جدا می‌شود. این مرحله نیز مثل مرحله قبل می‌تواند توسط سیستم‌های نوری انجام گیرد، اما یکی از مشکلات اصلی آن کثیف بودن برخی شیشه‌ها است (مثل بطری‌هایی که اکثراً کثیف و شسته نشده دور ریخته می‌شوند) که سیستم تشخیص را به‌اشتباه می‌اندازد.
مرحله سوم: ضایعات شیشه‌ای پس از پردازش و قبل از ورود به کوره با مواد خامی مثل سدیم کربنات، ماسه و سنگ آهک ترکیب می‌شوند، سپس در دمای ۱۴۰۰ تا ۱۶۰۰ درجه سانتی‌گراد (بسته به نوع شیشه) ذوب و قالب‌گیری می‌شوند و به شکل‌های مختلف مثل بطری درمی‌آیند. البته مواد عایق حرارتی، افزودنی آجر و بتن و اجسام تزئینی و هنری نیز از دیگر محصولاتی هستند که از بازیافت ضایعات شیشه‌ای به دست می‌آیند.
استفاده از فناوری‌‌ها در بازیافت ضایعات شیشه
در بازیافت شیشه نیز مثل سایر صنایع استفاده از فناوری می‌تواند کمک‌های زیادی به توسعه و افزایش بازدهی کند. از این جهت چند نمونه استفاده از فناوری در این صنعت را ذکر می‌کنیم.
استفاده از پودر شیشه به‌عنوان شن و ماسه در آسفالت
شرکت ساختمانی Alex Fraser با استفاده از روش مبتکرانه‌ای توانسته است از پودر شیشه حاصل از ضایعات شیشه، برای تقویت استحکام و دوام آسفالت جاده‌ها استفاده کند. این آسفالت جدید نسبت به آسفالت معمولی از مقاومت و دوام بیشتری برخوردار است.
بازیافت و تبدیل ضایعات شیشه به مواد عایق
کارخانه بازیافت شیشه Knauf Insulation قصد دارد بطری‌های شیشه‌ای قابل‌بازیافت را به عایق حرارتی تبدیل کند. این کارخانه قصد دارد ضایعات شیشه را پس از خشک‌‌شدن و پالایش، تمیز و خرد کنند و پس از ذوب، به پشم شیشه تبدیل نمایند و برای ساخت عایق‌های حرارتی جهت حفظ انرژی مورداستفاده قرار دهند. این عایق‌ها می‌توانند با پوشاندن سقف، کف و دیوارهای ساختمان به میزان زیادی از اتلاف انرژی جلوگیری کنند.
تولید آند باتری لیتیومی با استفاده از دی‌اکسید سیلیکون
پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا موفق شده‌اند دی‌اکسید سیلیکون موجود در بطری‌های شیشه‌ای نوشیدنی را استخراج و آن‌ها را به نانوذرات سیلیکون جهت ساخت آند باتری‌های لیتیومی تبدیل کنند. با استفاده از این فناوری می‌توان باتری‌های با عمر بیشتر و مدت زمان شارژ کمتری تولید کرد.
بی‌خطرکردن فرود هواپیماها با اسفنج‌های شیشه‌ای
اسفنج‌های شیشه‌ای یکی از موادی هستند که از بازیافت شیشه به دست می‌آیند. شرکتی سوئدی در اقدامی مبتکرانه توانسته است، با پوشاندن باند فرودگاه با این مواد، فرود هواپیما را کاملاً بی‌خطر کند، زیرا استفاده از این پوشش‌ها باعث می‌شود سرعت هواپیما در هنگام تماس با باند به میزان محسوسی کاهش یابد و بدون منحرف‌شدن از مسیر متوقف شود.
کشورهای پیشتاز در صنعت بازیافت شیشه
کشورهای اروپایی در این صنعت در صدر هستند و از میان آن‌ها می‌توان به سوئد، بلژیک، لوکزامبورگ، اتریش و آلمان (آلمان برترین کشور در زمینه بازیافت مواد مختلف می‌باشد) اشاره کرد.
