معدنکاری شهری

امروزه با توجه به توسعه فناوری و نفوذ آن به همه زمینه های زندگی انسان ها، ضایعات الکتریکی و الکترونیکی به یک مشکل غیرقابل انکار تبدیل شده است. از آنجایی که در ضایعات الکتریکی و الکترونیکی فلزات زیادی از مس، آهن و آلومینیوم گرفته تا طلا، نقره و پالادیوم به کار رفته است، می توان با بازیافت این ضایعات و استخراج این فلزات ارزشمند هم سود قابل توجهی به دست آورد و هم مشکل انباشت ضایعات الکتریکی و الکترونیکی را حل کرد. از این جهت اصطلاحی تحت عنوان معدنکاری شهری به وجود آمد که تعریف کننده صنعتی است که در آن به استخراج فلزات ارزشمند از ضایعات الکتریکی و الکترونیکی – به جای خاک های معدنی – پرداخته می شود.

در معدنکاری شهری چه فلزاتی استخراج می شود

در معدنکاری شهری هر فلزی که در ضایعات الکتریکی و الکترونیکی یافت می شود و بازیافت آن به صرفه است را می توان استخراج نمود. این فلزات عمدتا مس، آهن، آلومینیوم، طلا، نقره، پالادیوم و پلاتین می باشند.

بازیافت چه ضایعاتی، معدنکاری شهری محسوب می شوند

اصولا هر موادی که بتوان در زباله های شهری پیدا کرد و حاوی فلزات ارزشمند باشند را می توان به عنوان ضایعات معدنکاری شهری به شمار آورد. برای مثال ضایعات الکتریکی مثل لوازم خانگی و وسایل برقی یا ضایعات الکترونیکی مثل گوشی های موبایل مستعمل یا کامپیوترهای شخصی از کار افتاده جزء اصلی از این ضایعات محسوب می شوند. همچنین جواهرات و ظروف کهنه که حاوی فلزات گرانبها هستند، سکه ها و مدال های طلا و نقره، ضایعات کارگاه های زرگری و طلاسازی مثل خاک ها کف کارگاه، لوازم دقیق صنعتی مثل ترموکوپل ها یا کلیدهای حرارتی و بسیاری از ضایعات دیگر می توانند برای استخراج فلزات گرانبها مورد استفاده قرار بگیرند.

سخن پایانی

میزان طلای موجود در خاک های معدنی چیزی در حدود 3 گرم در هر تن است در صورتی که از یک تن ضایعات برد موبایل می توان چند صد گرم طلا استخراج نمود. همچنین برای استخراج طلا از خاک های معدنی باید فرآیند های پیچیده ای انجام گیرد در صورتی که در ضایعات الکترونیکی در بعضی از موارد قسمت های حاوی طلا حتی با چشم نیز دیده می شوند.

از طرفی با گستری فناوری در جهان و گسترش استفاده لوازم الکترونیکی مثل موبایل و کامپیوتر در جهان، میزان ضایعات الکترونیکی نیز سال به سال افزایش می یابد که این خود باعث می گردد که نه تنها معدنکاری شهری به صنعتی سودده شناخته شود بلکه جهت بازیافت ضایعات خطرناک برای محیط زیست به امری لازم و ضروری تبدیل شود. مثالی که از ظرفیت بالقوه معدنکاری شهری می توان زد این است که طبق یک آمار غیررسمی، پلاتین قابل استخراج از ضایعات الکترونیکی که در انبارهای کشور ژاپن انبار شده اند، معادل شش برابر مصرف جهانی پلاتین در سال است.