استخراج طلا از خاک طلا و سنگ های معدنی طلا به روش سیانید، طی یک پروسه بسیار خطرناک و صنعتی انجام می شود. چرا که در این روش از محلول سیانید به عنوان استخراج کننده طلا استفاده می گردد که ترکیبی بسیار خطرناک و کشنده است. این روش به حدی خطرناک و برای محیط زیست مضر است که بعضی از ایالت های آمریکا و کشورهایی نظیر چک و مجارستان استفاده از آن را به طور کلی ممنوع کرده اند. البته جایگزین هایی هم برای این روش وجود دارد که می توان به تیوسولفات و تیواوره اشاره کرد.


روش سیانید یا همان سیانیداسیون طلا، نوعی روش شیمیایی برای استخراج طلا از خاک طلا و با خلوص پایین است که با تبدیل طلا به کمپلکس طلا که در آب محلول است انجام می گیرد. این روش قبل از قرن نوزدهم ميلادي شناخته شده بود اما تا پايان سال 1890 ميلادی بطور اقتصادی مورد استفاده قرار نگرفته بود. در این مطلب قصد داریم که به مراحل استخراج طلا و البته نقره از خاک و سنگ های معدنی حاوی طلا به روش سیانید بپردازیم.

استخراج طلا به روش سیانید

خرد کردن و آسیاب کردن سنگ های معدنی حاوی طلا

برای دسترسی به طلای موجود در سنگ ها باید ابتدا آن ها را خرد و سپس آسیاب کرد. این کار با استفاده از سنگ شکن های صنعتی و آسیاب های بالمیل صورت می گیرد. همچنین ممکن است با توجه به عیار طلای موجود در سنگ معدن، نیاز باشد تا خاک طلا طی یک پروسه اضافه، تبدیل به کنسانتره شود. پس از آن خاک طلایی که به خوبی آسیاب و تبدیل به پودر شده است با آب ترکیب می شود تا یک دوغاب یا خمیر ایجاد شود. لازم به ذکر است که در این مرحله اندازه ذرات خاک و کیفیت آسیاب کردن برای بالا بردن بازدهی استخراج طلا به بیشترین میزان ممکن، بسیار مهم است تا جایی که ذرات دانه درشت خاک طلا معمولا به وسيله ي تغليظ ثقلي جدا مي شوند چون ذرات درشت بازدهی را پایین خواهند آورد.

سنگ طلا

حل کردن خاک طلا در محلول سیانید جهت استخراج (لیچینگ)

دوغاب خاک طلا در محلول سیانید قرار داده می شود (منظور از محلول سیانیدی، محلول سدیم سیانید، پتاسیم سیانید یا حتی کلسیم سیانید است) تا طلا و نقره در محلول حل شوند و با سیانید تشکیل کمپلکس دهند. این پروسه که لیچینگ سیانیدی نام دارد پروسه بسیار خطرناک است و باید به صورت صنعتی انجام شود. البته در لیچینگ سیانیدی با انجام کارهایی مثل افزایش ph با گچ یا محلول سدیم هیدروکسید و … واکنش را کنترل می کنند و تولید گازهای سمی سیانیدی (مثل هیدروژن سیانید) را به حداقل می رسانند. همچنین به محلول سیانیدی اکسیژن می دمند تا طلا و نقره اکسید شوند و زودتر در محلول حل گردند؛ البته اکسیژن را می‌توان با استفاده از هیدروژن پرواکسید نیز به محلول سیانیدی و دوغاب خاک طلا اضافه نمود.

هوادهی و شستشوی سنگ طلا

هوادهی سنگ طلا در آب با پی اچ بالا به ویژه برای سنگ های سولفیدی و گوگرددار  می‌تواند باعث پایین آمدن انحلال عناصر مزاحمی مثل آهن و گوگرد و اکسید کردن آنها، در محلول سیانید شود و درنتیجه لیچینگ طلا با بازدهی بیشتری انجام شود. همچنین اکسید شدن ترکیبات گوگرد دار، از ترکیب شدن یون سیانید به یون تیوسیانات جانبی جلوگیری می‌کند.

دما و حرارت

افزايش درجه حرارت و دمای محلول سیانیدی تا 85 درجه سانتی گراد باعث افزايش قدرت فعاليت محلول و بنابراين افزايش ميزان انحلال طلا می‌شود. 

هم زدن

علاوه بر هوادهی و افزایش دما، هم زدن نیز در استخراج طلا به روش سیانید و روش های دیگر مثل روش تیزاب سلطانی بسیار مهم است. درواقع هم زدن در فرایند استخراج طلا با سیانید نقش مهمی ایفا می‌کند و باعث افزایش سرعت و کارایی فرایند انحلال، انتشار و واکنش کامل اکسیژن در محلول و کاهش مصرف سیانید می شود.

روش سیانید (سیانیداسیون طلا)

عوامل تاثیرگذار در حل شدن طلا در محلول سیانید

از عواملی که در حل شدن طلا در محلول سیانیدی تاثیرگذار هستند می توان به غلظت محلول، دمای محلول، پی هاش، میزان اکسیژن موجود در محلول، اندازه ذرات خاک و میزان پودر بودن آنها اشاره کرد.

استخراج طلا و نقره از محلول سیانید

پس از حل شدن طلا و نقره، محلول سیانیدی فیلتر می شود و به سلول الکترووینینگ منتقل می شود. در این سلول با استفاده از جریان برق طلا و نقره از محلول رسوب می کنند که پس از اتمام فرآیند طلا و نقره جدا می شوند و محلول سیانیدی نیز از سلول الکترووینینگ به مرحله قبلی – جهت استفاده مجدد – باز گردانده می شود. 

روش کربن فعال و پودر روی

همانطور که می دانید کربن فعال یک جاذب بسیار قوی است که به همین دلیل از آن در استخراج طلا و جذب ذرات طلا از محلول ها می توان استفاده کرد. در روش کربن فعل محلول سیانیدی حاوی طلا را با کربن فعال ترکیب می کنند تا یون های طلا جذب کربن فعال شود. سپس کبن فعال را فیلتر نموده و بعد از شستشو در کوره ذوب می نمایند. پودر روی نیز چون قابلیت رسوب دادن فلزات گرانبها را دارد، از آن در استخراج طلا به وفور استفاده می شود. در روش پودر روی نیز به محلول سیانیدی که سنگ طلا را در آن حل کرده اند، پس از تنظیم PH پودر روی می زنند تا طلا رسوب کند و بعد وارد مرحله ذوب و خالص سازی می گردد.

ذوب طلا و نقره

طلا و نقره رسوب داده شده از محلول سیانیدی که توسط سلول الکترووینینگ انجام گرفته است باید ذوب شوند و به صورت یک شمش درآیند. توجه داشته باشید که طلا و نقره رسوب داده شده از سلول الکترووینینگ، با هم مخلوط و آلیاژ هستن و نمی توان هر کدام را جداگانه ذوب کرد.

جداسازی طلا و نقره

شمش طلا

در مرحله آخر استخراج، شمش طلا و نقره، با اسید نیتریک و تیزاب سلطانی، اسیدکاری و تیزابکاری می شوند تا طلا و نقره از هم جدا گردند. سپس طلا و نقره بازیابی شده، هر کدام به صورت جداگانه ذوب شده و به صورت شمش در می آیند. در پایان این شمش ها که از خلوص بالایی هم برخورداند و تقریبا خالص هستند به بازار عرضه می گردند.

بازیافت محلول سیانید و استفاده مجدد در فرایند استخراج

درنهایت نیز پساب محلول سیانیدی که از فرایند لیچینگ جداسازی و فیلتر شده است، برای استفاده مجدد بازیافت و تصفیه می‌شود. این فرایند به منظور کاهش آلودگی زیست محیطی، استفاده مداوم از منابع موجود و کاهش هزینه ها انجام می‌شود.

آموزش استخراج طلا و نقره به روش شیمیایی

کتاب آموزش بازیافت طلا و نقره

در کتاب “بازیابی شیمیایی طلا و نقره”، نحوۀ استخراج طلا و نقره از جواهرات کهنه و قطعات الکترونیکی آموزش داده شده که شامل مباحث زیر است:

  • ساخت هود اسیدکاری و تصفیه‌کننده دود اسید
  • آموزش شناسایی طلا، نقره، پلاتین و پالادیوم در محلول به روش کلرید قلع
  • آموزش فرایند اسیدکاری و حل کردن نقره و فلزات پایه
  • آموزش فرایند تیزاب کاری و طرز صحیح بازیابی طلا
  • بازیابی و بازیافت طلا به روش های اسیدپراکسید و سدیم هیپوکلریت (روش وایتکس)
  • ذوب طلا و نقره به روش هواگاز
  • بازیافت طلا و نقره از کاغذهای صافی
  • آموزش حذف فلزات پایه ازجمله فلز مزاحم قلع
  • استخراج طلا و نقره از پین‌ها، سی‌پی‌یوها و بردهای روکش شده با طلا

جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد کتاب مذکور و دانلود رایگان نسخه محدودی از آن، روی لینک زیر کلیک فرمایید:

کتاب بازیابی شیمیایی طلا و نقره



مطالب مرتبط: